Η ανάληψη πρωτοβουλιών για την κατάκτηση αγορών είναι το πιο σημαντικό αλλά και το πιο σύνθετο ζήτημα. Το να καταφέρεις να βάλεις ένα προϊόν στα ράφια των καταστημάτων και στο τραπέζι των καταναλωτών είναι όντως δύσκολο εγχείρημα. Και αυτό γιατί απαιτείται η διασφάλιση της ποιότητας του προϊόντος και η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, καθιστώντας το αναγνωρίσιμο και ελκυστικό. Χρειάζεται, δηλαδή, η συνεργασία πολλών ανθρώπων και φορέων, απαιτούνται να επενδυθούν σημαντικά κεφάλαια, ενώ υπάρχει μεγάλο ρίσκο μιας και η προσπάθεια μπορεί, για τον ένα ή τον άλλον λόγο, να ναυαγήσει.
Αντίθετα, το να παρακολουθείς από κοντά τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές και να ενημερώνεις έγκυρα και έγκαιρα τους ενδιαφερόμενους για ένα προϊόν όπως το ελαιόλαδο είναι σχετικά εύκολη υπόθεση. Μέσα από μια σοβαρή παρακολούθηση και ανάλυση της συγκεκριμένης αγοράς μπορούν να αναληφθούν πρωτοβουλίες και να οργανωθεί η όποια αντίδραση κρίνεται αναγκαία. Να ξέρουν, δηλαδή, οι παραγωγοί πότε είναι η κατάλληλη εποχή να πουλήσουν και ποια τιμή, πάνω – κάτω, είναι «αποδεκτή». Την εποχή που η ανάλυση των τάσεων της αγοράς είναι ζήτημα που απασχολεί ακόμα και μεσαίες επιχειρήσεις, δεν είναι άδικο να μένουν στο σκοτάδι χιλιάδες Μεσσήνιοι ελαιοπαραγωγοί; Πόσο δύσκολο είναι να δημιουργηθεί ένα τοπικό «παρατηρητήριο» - γραφείο αναλύσεων των τάσεων της αγοράς, έτσι ώστε να μην κινούνται οι πάντες στο σκοτάδι, πέφτοντας πολλές φορές θύματα του «ράδιο αρβύλα» που εξυπηρετεί τη μία ή την άλλη σκοπιμότητα;
Στο πεδίο της μείωσης του κόστους παραγωγής, σε τοπικό επίπεδο, μπορούν να γίνουν πολλά και σημαντικά. Από την προώθηση συμφώνων απασχόλησης για την εξασφάλιση εργατικών χεριών την περίοδο της ελαιοσυγκομιδής έως τη μαζική παραγγελία εφοδίων και λιπασμάτων, τα περιθώρια συγκράτησης του κόστους παραγωγής είναι τεράστια. Παραταύτα οι αλλοδαποί εργάτες συνεχίζουν να στοιβάζονται σε παραπήγματα, με τα μεροκάματα να διαμορφώνονται ελευθέρως και σε βάρος όλων των πλευρών, ενώ στον τομέα των εφοδίων τίποτα το ουσιαστικό δεν επιχειρείται.
Μπροστά σε αυτά τα υπαρκτά προβλήματα κανείς εδώ και χρόνια δεν θεωρεί υποχρέωσή του να παρέμβει. Οι φορείς μάλιστα που θα μπορούσαν να αναλάβουν πρωτοβουλίες προτιμούν να εξαντλούν την ενέργειά τους με αναφορές επί παντός επιστητού, λες και το θέμα δεν αφορά αυτούς αλλά γενικώς και αορίστως τη «λειτουργία της αγοράς». Παρακολουθούν όλοι από μακριά τα όσα συμβαίνουν, περιμένοντας απλώς να διαπιστώσουν τα αδιέξοδα. Επιβεβαιώνοντας για μια ακόμα φορά ότι είναι λαλίστατοι στα εύκολα και τραγικά απόντες στα δύσκολα και πολύπλοκα. Το μόνο παρήγορο είναι ότι έχουν αρχίσει πλέον να τους παίρνουν όλοι χαμπάρι.
Τα καλαμπούρια και οι ωραίες περιγραφές από παλιούς και νέους σωτήρες κράτησαν αρκετά. Όλοι πλέον καταλαβαίνουν ότι δεν υπάρχουν εύκολοι δρόμοι. Χρειάζεται να αναληφθούν πρωτοβουλίες από τους αγρότες της περιοχής. Να δημιουργηθούν σχήματα εταιρικά και πολυμετοχικά που θα στηρίξουν το κάθε προϊόν και το εισόδημα των μετόχων. Ο κόσμος πάει μπροστά γιατί κάποιοι δείχνουν το δρόμο. Το κέρδος κινητοποιεί την ατομική πρωτοβουλία. Οι παλιές συνταγές και τα σχήματα έχουν αποτύχει και τίποτα δεν μπορεί και δεν πρέπει να τα νεκραναστήσει. Και αυτό αποδεικνύεται καθημερινά σε όλα τα επίπεδα. Έστω και δύσκολα, έστω και με αντιφατικό τρόπο, τελικά, τα πάντα προχωρούν. Είναι καιρός να προσαρμοστεί και η αγροτική οικονομία της περιοχής στα δεδομένα του παγκόσμιου ανταγωνισμού.
panagopg@gmail.com
