Όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας το ζήτημα δεν είναι απλό. Είναι λάθος το φαινόμενο να αναγνωσθεί στη λογική «κάθε χρόνο γίνονται τα ίδια στα σχολεία». Οι φετινές καταλήψεις στα σχολεία της Καλαμάτας δεν έχουν τα χαρακτηριστικά της ετήσιας «επαναστατικής γυμναστικής», η οποία, τώρα που διαθέτουμε και πρωθυπουργό διαπρέψαντα στο συγκεκριμένο είδος, θα ήταν καλό ίσως να ενταχθεί στο πρόγραμμα διδασκαλίας. Σε κάποια σχολεία υπάρχουν κοπιαρισμένες παλιές τακτικές αλλά στην πλειοψηφία τους υπάρχουν εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά. Όποιος αναζητήσει τα αιτήματα και τον τρόπο που αυτά έχουν διατυπωθεί μπορεί με μεγάλη ευκολία να αντιληφθεί πού συντελείται το ετήσιο έθιμο και πού συμβαίνει κάτι διαφορετικό.
Σε ό,τι αφορά τις κομματικές στρατολογήσεις – αυτός είναι ο βασικός στόχος των ετήσιων καταλήψεων – τα πράγματα είναι απλά και δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος κίνδυνος. Θα μείνουν τα σχολεία κλειστά μερικές μέρες, θα κάνουν και δυο πορείες για να χαρούν διάφοροι γέροι ξεμωραμένοι με τις παιδικές φωνές, θα βρουν ταυτόχρονα ακροατήριο διάφοροι ψωνισμένοι που φαντασιώνονται έναν άλλο ανύπαρκτο κόσμο, θα ψαρέψουν και νέο αίμα για να πουλάει τα κουπόνια και να ξεροσταλιάζει στους δρόμους, και η σεμνή τελετή θα λάβει τέλος. Το έργο είναι γνωστό, παίζεται επί σειρά ετών, η αντιμετώπιση του είναι σχεδόν απλή και δεν προκαλεί καμία ιδιαίτερη ανησυχία. Δεν ισχυριζόμαστε βέβαια ότι αυτό το «έθιμο» θα πρέπει να συνεχιστεί. Προφανώς και πρέπει να τελειώσει, αλλά, όσο δεν αποδομείται και συνεχίζουν κάποιοι, εντός και εκτός σχολείων, να δίνουν ηρωικές διαστάσεις σε δήθεν αγώνες, αυτό δεν μπορεί να συμβεί.
Το μεγάλο πρόβλημα όμως δεν είναι οι «επαναστατικές», κομματικά υποκινούμενες, καταλήψεις αλλά το πέρασμά τους σε εφηβικές συμμορίες. Επειδή κάποια στιγμή θα πρέπει να βλέπουμε και να λέμε τα πράγματα όπως πραγματικά είναι χρειάζεται να σταματήσουμε να κρυβόμαστε όλοι πίσω από το δάχτυλο του καθωσπρεπισμού μας. Αποτελεί κοινό μυστικό όλων όσων γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στο χώρο ότι σειρά καταλήψεων σε σχολεία οργανώθηκε και στηρίχτηκε από τις παρέες των «σκληρών» και των αποκλεισμένων της κάθε σχολικής μονάδας. Το γεγονός αυτό από μόνο του ορίζει το πρόβλημα σε νέες διαστάσεις. Ο αποκλεισμένος, θυμωμένος και ταυτόχρονα φοβισμένος έφηβος, που μέσα από τη συμμετοχή του σε μια παρέα βρίσκει ρόλο και αποκτά οντότητα, είναι πρόβλημα για του εαυτό του και την κοινωνία. Οι εφηβικές συμμορίες σε ανεπτυγμένες χώρες του καπιταλισμού όπως οι ΗΠΑ αποτέλεσαν επί σειρά ετών τεράστιο πρόβλημα. Μέσα από τις δικές μας ιδιαιτερότητες είναι προφανές ότι σταδιακά, και βοηθούμενο από τη συνολικότερη κρίση, ένα παρόμοιο πρόβλημα αρχίζει να δημιουργείται και στη χώρα μας.
Η διάγνωση του προβλήματος και η τοποθέτησή του σε σωστές διαστάσεις είναι το πρώτο που χρειάζεται να γίνει. Υπάρχουν ειδικοί αλλά και εμπειρία από άλλες χώρες έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στη γέννησή του. Το να κάνει ο καθένας ό,τι νομίζει, χωρίς να βλέπει το σύνολο του προβλήματος, είναι λάθος. Το ζήτημα προφανώς και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με πειθαρχικούς ελέγχους και αστυνομικά μέτρα αλλά δεν μπορεί ταυτόχρονα να μην ληφθεί καμία πρωτοβουλία και να σκεπαστεί το πρόβλημα κάτω από το χαλί. Ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες και τις πρωτοβουλίες που του αναλογούν, είτε βρίσκεται εντός είτε εκτός εκπαιδευτικού συστήματος, γιατί κάποια θέματα ξεφεύγουν από το σχολείο και έχουν ευρύτερη διάσταση. Το να κάνουν ότι δεν βλέπουν τα παιδιά που θέλουν βοήθεια, ίσως, να είναι βολικό. Αλλά αυτά τα παιδιά, αν δεν βοηθηθούν τώρα, στην επόμενη φάση δεν θα μπορούν να σωθούν.
panagopg@gmail.com
