Ομως τόσο η κυβέρνηση όσο και οι φορολογούμενοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι το εισόδημα που δηλώνεται στην Εφορία είναι πολύ μικρότερο από το πραγματικό - και ότι αν κάποια στιγμή υπάρξει ταύτιση των δύο εισοδημάτων, τότε το νέο ασφαλιστικό θα θίγει τουλάχιστον το 80% των ασφαλισμένων.

Με πιο απλά λόγια: Ο Ενιαίος Φόρος Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) έχει αναστατώσει τους περισσότερους ασφαλισμένους επειδή φοβούνται ότι, λόγω της χρήσης των χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών, σύντομα θα αναγκαστούν να δηλώσουν στην Εφορία το πραγματικό τους εισόδημα, με συνέπεια να πληρώσουν όχι μόνο μεγαλύτερο φόρο, αλλά και υψηλότερα ασφάλιστρα. Η «ανησυχία» αυτή των φορολογούμενων-ασφαλισμένων δεν είναι αβάσιμη, αφού σύμφωνα με το capital.gr: 

«Μόνο μέσα στο α΄ εξάμηνο του 2016, ο συνολικός αριθμός των καρτών αυξήθηκε κατά 440.000 από το β’ εξάμηνο του 2015 και διαμορφώθηκε σε 14,6 εκατ. κάρτες. Ο αριθμός των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών ανήλθε σε 233 εκατ. (+58% σε ετήσια βάση) και η αναλογούσα αξία σε 26,2 δισ. ευρώ (+4,4% σε ετήσια βάση). 

Οπως σημειώνουν ενδεικτικά τα στελέχη των τραπεζών, μέσω της χρήσης των καρτών, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, πραγματοποιείται πλέον κοντά στο 90% του τζίρου των supermarkets, το 80% των πωλήσεων καταστημάτων ηλεκτρικών ειδών και ηλεκτρονικών συσκευών και το 70-80% του τζίρου των καταστημάτων ένδυσης και υπόδησης». 

Είναι σίγουρο ότι η χρήση των καρτών θα αυξάνεται κάθε χρόνο, ειδικά αν η κυβέρνηση αυξήσει το ποσοστό του εισοδήματος που πρέπει να ξοδεύεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, για την κατοχύρωση του αφορολόγητου. Σήμερα έχουν έκπτωση φόρου, μέσω του αφορολόγητου, μόνο όσοι ξοδεύουν ένα ποσοστό από 10% έως 30% -ανάλογα με το εισόδημα- με ηλεκτρονικά μέσα. Αν αύριο το ποσοστό αυτό αυξηθεί για παράδειγμα στο 70% ή στο 80% (όπως θα  έπρεπε να έχει γίνει εδώ και δεκαετίες, αντί για τις συνεχείς αυξήσεις των φόρων) και αν παράλληλα δοθούν κίνητρα στους αλλοδαπούς τουρίστες να χρησιμοποιούν πλαστικό χρήμα κατά τη διάρκεια των διακοπών τους, γίνεται κατανοητό ότι χιλιάδες υπόχρεοι θα αναγκαστούν να δηλώσουν τα πραγματικά τους εισοδήματα και να πληρώσουν φόρους και εισφορές με βάση αυτά - όχι με βάση τα “ψίχουλα” που δηλώνουν στην Εφορία τις τελευταίες δεκαετίες. 

Προτού βιαστεί κανείς να ισχυριστεί ότι τα δηλωθέντα εισοδήματα μειώθηκαν εξαιτίας της ύφεσης, και για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του χρόνιου προβλήματος της φοροδιαφυγής, παραθέτουμε μερικά στατιστικά στοιχεία από τα οικογενειακά εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2006 (πριν ξεσπάσει δηλαδή η οικονομική κρίση).

• Το 79% των ελεύθερων επαγγελματιών (272.328 υπόχρεοι) δήλωσε ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ, ενώ 1 στους 5 (91.519 υπόχρεοι) δήλωσε οικογενειακό εισόδημα κάτω από... 1.000 ευρώ. 

• Το 78% των αγροτών (820.101 υπόχρεοι) δήλωσε ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 2.000 ευρώ, ενώ το 91% (948.745 υπόχρεοι) δήλωσε εισόδημα έως... 5.000 ευρώ. 

• Συνολικά το 40,1% των Ελλήνων φορολογούμενων δήλωσε το 2006 ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ, και το 61,3% μέχρι 14.000 ευρώ. 

Τα σχόλια είναι περιττά. Τα ίδια εισοδήματα, με πολύ μικρή απόκλιση, δήλωναν οι φορολογούμενοι τόσο πριν από 10 χρόνια όσο και σήμερα. 

Ποιος πιστεύει ότι στην Ελλάδα μπορεί να επιβιώσει για πολλά χρόνια μια οικογένεια με ετήσιο εισόδημα 1.000 ευρώ; Μόνο το ελληνικό κράτος. Ποιες αρχές πιστεύουν ότι κάποιος μπορεί να έχει πολυτελές αυτοκίνητο δηλώνοντας ετήσια οικογενειακά εισοδήματα κάτω από 5.000 ευρώ; Μόνο οι ελληνικές φορολογικές υπηρεσίες. 

Ουσιαστικά, όσοι φορολογουμένοι μπορούσαν και μπορούν δεν δηλώνουν ακόμα το εισόδημά τους στην Εφορία. Ομως, όπως προαναφέραμε, αυτή η δυνατότητα περιορίζεται με τη χρήση του πλαστικού χρήματος - κι έτσι χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες θα κληθούν σταδιακά να πληρώσουν ακόμα και για πρώτη φορά φόρους, και φυσικά ακριβότερες ασφαλιστικές εισφορές. Και κάπου εκεί θα ξεκινήσουν τα προβλήματα για χιλιάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες που επιβιώνουν απλώς επειδή δεν πληρώνουν φόρους και εισφορές. 

Με άλλα λόγια: Χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα βάλουν λουκέτο, ενώ την ίδια ώρα χιλιάδες επαγγελματίες θα σταματήσουν να δραστηριοποιούνται επειδή δεν θα μπορούν να πληρώσουν φόρους και εισφορές. Προς το παρόν, και καθώς η χρήση του πλαστικού χρήματος δεν έχει γίνει ακόμα υποχρεωτική, παράλληλα με τη χρήση των καρτών αυξάνεται και η παραοικονομία - καθώς ο καταναλωτής μπορεί να απολαμβάνει φθηνότερα προϊόντα και υπηρεσίες όταν πληρώνει με χαρτονομίσματα. Εκατοντάδες ελεύθεροι επαγγελματίες που έκλεισαν τα βιβλία τους προσφέρουν υπηρεσίες χωρίς απόδειξη, δεχόμενοι μόνο μετρητά. Τη ίδια ώρα πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις κάνουν έκπτωση στον πελάτη τους όταν πληρώνει με μετρητά και χωρίς απόδειξη. 

Ολα αυτά ήταν αναμενόμενα, από τη στιγμή που εκτινάχθηκαν στα ύψη οι φορολογικοί συντελεστές και οι ασφαλιστικές εισφορές, αντί να διερευνηθεί η φορολογική και η ασφαλιστική βάση με χαμηλούς συντελεστές, υποχρεωτική χρήση του πλαστικού χρήματος και αυστηρές ποινές για όσους συνεχίσουν να φοροδιαφεύγουν. 

Βεβαίως εξαιτίας της κρίσης, πάλι κάποιες επιχειρήσεις θα έκλειναν. Δεν θα κινδύνευε όμως, όπως τώρα, με πλήρη κατάρρευση το ασφαλιστικό και μαζί του ολόκληρη η ελληνική οικονομία. 

Τώρα, μάλλον είναι ήδη αργά για διορθωτικές κινήσεις. Μόνο ένα θαύμα μπορεί να σώσει την ελληνική οικονομία και το ασφαλιστικό.   

Θανάσης Λαγός

Εmail: lathanasis@yahoo.gr