Η αλήθεια είναι ότι οι αυτοδύναμες αυτοδιοικητικές αρχές που είχαν εκλεγεί πριν την απλή αναλογική, διακρίθηκαν κυρίως για την αλαζονεία τους και όχι για την αποτελεσματικότητά τους. Σε αυτό το πλαίσιο η αναζήτηση ενός εκλογικού συστήματος που θα έθετε φρένο στην αλαζονική διακυβέρνηση κινείτο προς τη σωστή κατεύθυνση -και προφανώς θα είχε καλύτερα αποτελέσματα αν ήταν προϊόν μακροχρόνιου διακομματικού διαλόγου. Τελικώς όμως η θέσπιση της απλής αναλογικής χωρίς εκλογικό όριο και της εκλογής του δημάρχου ή του περιφερειάρχη με απόλυτη πλειοψηφία, αφενός έκανε αρχηγό παράταξης τον κάθε πικραμένο και αφετέρου δημιούργησε ένα συγκρουσιακό δίπολο εξουσίας (μεταξύ συμβουλίου και δημάρχου ή περιφερειάρχη) με αδιευκρίνιστες αρμοδιότητες για τον κάθε πόλο. Προσπαθώντας να αντιμετωπίσει τα διαλυτικά φαινόμενα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκανε τα πράγματα πολύ χειρότερα με το νόμο Θεοδωρικάκου, που αλλοιώνει την εκλογική εντολή μετατρέποντας τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια σε... σχολιαστές των διορισμένων επιτροπών.
Προσωπικά, αν και στο παρελθόν έχω ταχθεί κατά της απλής αναλογικής φοβούμενος το ελληνικό έλλειμμα συνεργατικής κουλτούρας, θεωρώ πλέον ότι είναι μονόδρομος η απλή αναλογική με εκλογικό όριο 5% και έμμεση εκλογή του δημάρχου και του περιφερειάρχη από το δημοτικό και το περιφερειακό συμβούλιο αντίστοιχα. Στην αντίθετη περίπτωση, η μεν ενισχυμένη αναλογική θα οδηγήσει πάλι σε γνωστές αλαζονικές συμπεριφορές, η δε απλή αναλογική χωρίς όριο, σε πολιτική εξάρτηση από περιθωριακές μειονότητες.
Θανάσης Λαγός
