Αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας είναι ότι βρισκόμαστε διαρκώς κολλημένοι σε ένα εξιδανικευμένο παρελθόν. Υπερασπιζόμαστε έτσι πράγματα τα οποία δεν μπορούν να διατηρηθούν, γιατί έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Η περίπτωση του στρατοπέδου της Καλαμάτας και της διατήρησής του είναι μια ακόμη απόδειξη στρουθοκαμηλισμού και φλερτ με την αυταπάτη.
Η αναδιάρθρωση του στρατού είναι το πρώτο που έπρεπε να είχε γίνει σε επίπεδο συμμαζέματος του Δημοσίου. Η διατήρηση μονάδων σε όλη τη χώρα, με τους αξιωματικούς να ξεπερνούν σε πολλές από αυτές τον αριθμό των φαντάρων, είναι μια κωμική πραγματικότητα. Το να παίζουν ορισμένοι τα… κομάντα και να παριστάνουν τους ήρωες ρίχνοντας ντουφεκιές στα πεδία βολής, μπορεί να τονώνει την αυτοπεποίθησή τους, αλλά η εικόνα μοιάζει με τα φουσκωμένα μπράτσα από τα αναβολικά και όχι με την κανονικότητα που έχει ανάγκη η χώρα.
Στη σύγχρονη εποχή δεν χρειαζόμαστε πολύ στρατό, αλλά επαγγελματικό, σε συνδυασμό με υπεύθυνη και ρεαλιστική πολιτική και διπλωματία. Οι μεγάλες νίκες δεν κερδίζονται στο πεδίο των στρατιωτικών μαχών, αλλά στις αίθουσες συσκέψεων και τα διεθνή φόρα. Το μεγάλο όπλο στον σύγχρονο κόσμο είναι το μυαλό και η χρήση τεχνολογίας, όχι τα μπράτσα – απλώς όσοι δεν έχουν το ένα καλλιεργούν συνήθως τα άλλα, και τους τρώει στο τέλος το… χώμα!
Οι προσπάθειες που κατά καιρούς έγιναν για αναδιάρθρωση των μονάδων του στρατού στέφθηκαν όλες από αποτυχία. Οι τοπικές κοινωνίες από τη μια μεριά, που δεν ήθελαν να χάσουν το στρατόπεδο από την περιοχή τους, αλλά κυρίως οι στρατιωτικοί που δεν ήθελαν να χάσουν επιδόματα θέσης ευθύνης ή να μετατεθούν, έκαναν τα πάντα για να μην αλλάξει ουσιαστικά τίποτα. Έτσι έχουμε ακόμα σήμερα δεκάδες στρατόπεδα κάθε είδους και μορφής, τα οποία στοιχίζουν οικονομικά ενώ προσφέρουν μόνο... βαθμούς σε αξιωματικούς και ψίχουλα στις τοπικές οικονομίες
Το στρατόπεδο της Καλαμάτας είχε ουσιαστικά αποφασιστεί να κλείσει πριν από το 2004. Πολύ πριν από τη χρεοκοπία της χώρας και τα μνημόνια. Την εποχή που κάποιοι, ελάχιστοι όμως, έβλεπαν ότι δεν μπορεί να συνεχίζεται αυτή η διασπορά και η σπατάλη που έφερε τελικά τη χρεοκοπία. Δυστυχώς εκείνα τα σχέδια δεν προχώρησαν. Αντίθετα, τα επόμενα χρόνια της δανειακής ευμάρειας έγιναν και... επενδύσεις σε στρατόπεδα, όπως αυτό της Καλαμάτας. Στη συνέχεια ήρθε η χρεοκοπία και τα μνημόνια, αλλά το στρατόπεδο παραμένει ανοιχτό μέχρι σήμερα, έστω και υπολειτουργώντας.
Η επιμονή των τοπικών παραγόντων στη διατήρηση του στρατοπέδου ως κέντρου επιστράτευσης σε 220 στρέμματα είναι εκτός λογικής. Ζητάμε να παραμείνει κάτι, κόντρα στις ανάγκες της χώρας. Πρόκειται για κοροϊδία – συνειδητή από κάποιους, είμαστε βέβαιοι. Θα πρέπει να σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια στην πραγματικότητα, γιατί έχει αποδειχτεί ότι αυτό κοστίζει ακριβά, τόσο σε εμάς όσο και στις επόμενες γενιές. Οι τοπικοί παράγοντες παραμένουν στη γραμμή “να μείνει ο χώρος ως στρατόπεδο στον τομέα της άμυνας”, για να μην απαντήσουν στο τι θα γίνει ο χώρος στη συνέχεια.
Το να μείνουν οι εγκαταστάσεις στρατιωτικές, για να φιλοξενούνται εκεί οι πιλότοι που θα έρθουν για εκπαίδευση στην Καλαμάτα ή για να κάνουν διακοπές στρατιωτικά στελέχη, ικανοποιεί απλώς το αίτημα της ακινησίας, σπαταλώντας πόρους με ελάχιστο όφελος για την τοπική κοινωνία. Η μεταφορά, στο χώρο του στρατοπέδου, δημόσιων υπηρεσιών και αθλητικών εγκαταστάσεων, είναι επίσης μια απολύτως αντιπαραγωγική επένδυση που κατακερματίζει ένα οικόπεδο “φιλέτο”. Η δε υλοποίηση της μιας ή της άλλης λύσης προϋποθέτει δαπάνη εκατομμυρίων, τα οποία θα πρέπει να δώσει το Δημόσιο, δηλαδή οι φορολογούμενοι. Υπάρχουν στην Καλαμάτα χώροι και οικόπεδα στα οποία μια χαρά μπορούν να αναπτυχθούν αθλητικά κέντρα και να στεγαστούν δημόσιες υπηρεσίες, ενώ είναι περιττή πολυτέλεια η δέσμευση ενός τόσο μεγάλου χώρου για διαμονή στρατιωτικών.
Το οικόπεδο του στρατοπέδου θα πρέπει να τύχει παρόμοιας αντιμετώπισης με αυτή του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό. Η έκταση των 220 στρεμμάτων και η τοποθεσία συνηγορούν στο ότι μπορεί να παραχωρηθεί προκειμένου να δημιουργηθεί μια μεγάλη επένδυση, η οποία θα φέρει εισόδημα στην περιοχή. Η διαδικασία εκχώρησης θα πρέπει να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και διασφαλίσεις. Η περιοχή έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης στον τουριστικό τομέα – και μόνο μέσα από μεγάλες επενδύσεις μπορεί να αναδειχθεί. Οι ευκαιρίες για τέτοια ακίνητα είναι λίγες. Το να μοιράσουμε αυτόν το χώρο σε υπηρεσίες και να δώσουμε γραφεία σε φορείς δεν αποτελεί ανάπτυξη, αλλά σπατάλη πόρων.
Οι τοπικοί παράγοντες οφείλουν να τολμήσουν και να ζητήσουν επενδυτικό σχέδιο για την αξιοποίηση του χώρου του στρατοπέδου μέσα από παραχώρηση σε ιδιώτη επενδυτή. Αντιλαμβανόμαστε ότι φοβούνται το πολιτικό κόστος και την ιδεολογική κυριαρχία της στασιμότητας, που θέλει την περιουσία του Δημοσίου να μην παραχωρείται και να ρημάζει. Αν θέλουμε όμως να αλλάξουμε, θα πρέπει να τολμήσουμε, δηλαδή να επενδύσουμε παραγωγικά.
panagopg@gmail.com
