Ο κακός χαμός γίνεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες ημέρες σε σχέση με τη διακίνηση ελαιολάδου με 16κιλο τενεκέ. Η κατάσταση πήρε τόσο μεγάλες διαστάσεις, που ο υφυπουργός Οικονομικών Χρίστος Δήμας αναγκάστηκε να διαψεύσει ότι υπάρχει κάτι καινούργιο σε σχέση με το συγκεκριμένο ζήτημα. Η κυβέρνηση μέσω του υφυπουργού διαβεβαιώνει ότι δεν κυνηγά τον τενεκέ που πάει για αυτοκατανάλωση, αλλά την εμπορία και τη φοροδιαφυγή, που συντελείται μέσω αυτού του τρόπου.
Η απαγόρευση πώλησης ελαιολάδου χύμα με 16κιλο τενεκέ χωρίς παραστατικά δεν είναι κάτι καινούργιο. Ισχύει εδώ και χρόνια, αλλά δεν εφαρμόζεται, όπως και πολλές άλλες διατάξεις νόμων λόγω αδυναμίας ελέγχου αλλά και υψηλού πολιτικού κόστους. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οι άνθρωποι της αγοράς ελαιολάδου, το 70% της κατανάλωσης στην Ελλάδα καλύπτεται από 16κιλο τενεκέ, που καταλήγει στον καταναλωτή στη συντριπτική πλειοψηφία απευθείας από τον παραγωγό. Το δίκτυο είναι συνήθως προσωπικό μεταξύ φίλων και συναδέλφων και ως εκ τούτου δύσκολα μπορεί κάποιος να βρει άκρη.
Αυτό που έκανε φέτος η κυβέρνηση είναι να θεσμοθετήσει την υποχρέωση των ελαιοπαραγωγών που κρατούν βιβλία, να κόβουν ψηφιακό παραστατικό μεταφοράς ελαιοκάρπου από το χωράφι στο ελαιοτριβείο. Προσπαθούν δηλαδή να καταγράψουν την παραγωγή ελαιολάδου των μεγάλων παραγωγών και να ελέγξουν έτσι τη διακίνηση. Σε αυτή τη φάση αφήνουν βεβαίως εκτός τους μικροπαραγωγούς του ειδικού καθεστώτος, που αποτελούν και τους βασικούς διακινητές του 16κιλου τενεκέ, αλλά είναι βέβαιο ότι στην επόμενη φάση θα μπορέσουν εύκολα μέσω ελαιοτριβείου να προσδιορίσουν το σύνολο της ποσότητας του παραγόμενου ελαιολάδου.
Η διακίνηση ελαιολάδου χύμα είναι σε βάρος των ελαιοπαραγωγών. Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και χρόνια οι ασχολούμενοι επαγγελματικά με την ελαιοκαλλιέργεια και την αγορά ελαιολάδου ζητούν να μπουν κανόνες στην εμπορία και τη διακίνηση του προϊόντος. Ένα προϊόν όταν διακινείται χύμα και ουσιαστικά στη μαύρη αγορά, δεν μπορεί να αποκτήσει ταυτότητα και αναγνωρίσιμη αξία. Η μέχρι σήμερα πρακτική είναι κατά βάση προς όφελος των μικροελαιοπαραγωγών, που βγάζουν ένα συμπληρωματικό εισόδημα πουλώντας απευθείας την παραγωγή τους, αλλά και των καταναλωτών, που αγοράζουν φθηνότερα ελαιόλαδο. Υπάρχουν βεβαίως και περιπτώσεις νοθείας και εκτεταμένης φοροδιαφυγής. Η φασαρία για τους τενεκέδες μπορεί να κάνει θόρυβο, αλλά δεν παράγει αποτελέσματα. Είναι ζήτημα χρόνου και πολιτικής βούλησης να ταυτοποιείται το σύνολο της ελαιοπαραγωγής και να γίνεται αδύνατη η εξαφάνισή της με τενεκέδες. Και αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό για τους ελαιοπαραγωγούς, το προϊόν και σε πολλές περιπτώσεις τους καταναλωτές.
panagopg@gmail.com