Τίποτα δεν είναι προαποφασισμένο και κανονισμένο, όπως νομίζουν διάφοροι οπαδοί της συνομωσιολογίας. Η ψήφος του καθενός μας έχει ειδικό βάρος. Η συμμετοχή στις εκλογές είναι το πρώτο που οφείλει ο καθένας μας να πράξει. Η αποχή είναι εξουσιοδότηση σε άλλους να αποφασίσουν για το δικό μας μέλλον - και αυτό είναι ακραία ανευθυνότητα. 

Η ψήφος είναι μεγάλη ευθύνη και πρέπει να δίνεται με περίσκεψη και συναίσθηση. Να αναμετριέται ο καθένας με τη λογική και την ψυχή του, με το ανεκπλήρωτο και τον ρεαλισμό, με το όμορφο αλλά ψεύτικο παραμύθι και με τη δύσκολη πραγματικότητα της αλήθειας. Η ψήφος δεν πρέπει να πετιέται και να χαρίζεται, αλλά να συμβάλλει αθροιζόμενη σε ένα καλύτερο αύριο. 

Εμείς έχουμε την ευθύνη - και πρέπει να την αναλαμβάνουμε. Είναι μεγάλη η ευθύνη, και πλέον δεν υπάρχουν περιθώρια για κανέναν να δηλώνει αύριο εξαπατημένος από τις πλανεύτρες σειρήνες του ψέματος των εύκολων λύσεων. Σε αυτές τις εκλογές τελειώνουν τα ψέματα και οι ψευδαισθήσεις που μας κρατούν καθηλωμένους τα τελευταία 6 χρόνια. 

Στη διάρκεια της σύντομης προεκλογικής περιόδου, οι πολίτες έδειξαν με τη στάση τους ότι δεν τσιμπάνε σε ρητορικές κορώνες και ψευτοδιλήμματα. Αντιλαμβάνονται πλέον ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές και μεταρρυθμίσεις μέσα σε ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο. Οι πολίτες δείχνουν ωριμότητα και σοφία. Εχουν αντιληφθεί ότι έχουμε μπει σε μια δύσκολη περίοδο, από την οποία δεν πρόκειται να βγούμε χωρίς «δάκρυα και αίμα». Οι παλιές «εύκολες» συνταγές, που κέρδιζαν εκλογές και εντυπώσεις μαζεύοντας τις ψήφους αντίδρασης και διαμαρτυρίας, αποδείχτηκε ότι οδηγούν σε αδιέξοδο και σε μεγαλύτερο πόνο. 

Ο εύκολος καταγγελτικός λόγος, που υπόσχεται τα πάντα στους πάντες, είτε εκφέρεται από παλιούς είτε από νέους σχηματισμούς, δεν συναρπάζει πλέον γιατί όλοι γνωρίζουν ότι αυτό που κυρίως πληρώνουμε είναι ακριβώς αυτό το μοντέλο ρητορείας και πολιτικής πρακτικής. Ο ανορθολογισμός, όλα δείχνουν, ότι σε αυτές τις εκλογές θα τεθεί ξανά στο πολιτικό περιθώριο, και αυτό θα είναι ένα τεράστιο κέρδος για τη χώρα. Τα κόμματα, μεγάλα αλλά και μικρά, νέα και παλιά, τη Δευτέρα θα κληθούν να δώσουν απαντήσεις σε αμείλικτα ερωτήματα και πραγματικά διλήμματα. Σε κάθε περίπτωση οι κομματικοί σχηματισμοί μέσα στο σύντομο επόμενο διάστημα θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν με βάση το χαρακτήρα τους,  κάνοντας στρατηγικές επιλογές συνεργασίας προκειμένου να υλοποιηθούν αυτά που έχουν σχεδιαστεί και ψηφιστεί. Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο πλέον για αναβολές και καθυστερήσεις. 

Οι επιταγές του μνημονίου που υπογράφηκε πριν από λίγες μέρες και ψηφίστηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία του Κοινοβουλίου προσδιορίζει με σαφήνεια την επόμενη ημέρα. Το νέο μνημόνιο μπορεί να μην είναι «ευαγγέλιο» και να μην θεωρείται η μοναδική σωστή οικονομική πολιτική, αποτελεί όμως την επικρατούσα οικονομική συνταγή της Ε.Ε. και των ανεπτυγμένων καπιταλιστικά χωρών. Αυτό σημαίνει ότι, αν θες να μείνεις σε αυτό το κλαμπ, ακολουθείς αυτούς τους κανόνες. Αν θες εναλλακτικά και τριτοκοσμικά πειράματα, αποχωρείς και τα δοκιμάζεις. Δεν υπάρχει το "μένω αλλά κάνω ό,τι εγώ νομίζω". Και βέβαια, είναι άλλο πράγμα "το προσπαθώ να αλλάξω τους κανόνες" - γιατί μέχρι να αλλάξουν, τους τηρώ. 

Αυτό το αντιλήφθηκαν με δραματικό και τραυματικό τρόπο όλοι τους τελευταίους μήνες. Αν κερδίσαμε κάτι από αυτήν την περιπέτεια, είναι το μάθημα ότι στα μεγάλα κλαμπ υπάρχουν κανόνες, τους οποίους είσαι υποχρεωμένος να εφαρμόσεις. 

Με δεδομένη τη στρατηγική πορεία της χώρας εντός ευρωζώνης, και εξ αυτού του γεγονότος, το δημοσιονομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να κινηθούν τα πράγματα, το διακύβευμα των εκλογών αφορά τον τρόπο υλοποίησης των αναγκαίων μέτρων προσαρμογής της οικονομίας: Θα προκύψει μια ισχυρή κυβέρνηση που θα μπορέσει να εκτελέσει τους δημοσιονομικούς στόχους του μνημονίου, προχωρώντας ταυτόχρονα στις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές που έχει ανάγκη η οικονομία, ή θα συνεχίσουμε να καμωνόμαστε; Θα υπάρξει μια μεγάλη πολιτική συμμαχία που θα στηρίξει μια κυβέρνηση προσώπων ικανών να εφαρμόσουν τις αναγκαίες αλλά δύσκολες αποφάσεις για το μέλλον της χώρας ή όχι; 

Η απάντηση του καθενός μας, στην κάλπη. 

Γιώργος Παναγόπουλος

panagopg@gmail.com