Θεμιτή και αναγκαία είναι επίσης τόσο η ιδιωτική όσο και η συλλογική πρωτοβουλία, που έχει στόχο τη χρηματοδότηση των εργασιών ανάδειξης των πολιτιστικών μνημείων. Από εκεί και πέρα όμως, η Πολιτεία οφείλει να ιεραρχήσει τις ανάγκες και να χρηματοδοτήσει συγκεκριμένα έργα με γνώμονα πάντα τις επιστημονικές εισηγήσεις και το σχέδιο αξιοποίησης των περιορισμένων χρηματικών πόρων που διαθέτουν η κεντρική κυβέρνηση και η αυτοδιοίκηση για τον πολιτισμό.
Πολλές φορές όμως στην Ελλάδα η ιεράρχηση των αναγκών γίνεται είτε με σειρά προτεραιότητας (σύμφωνα με το γνωστό δόγμα «όποιος πρόλαβε τον Κύριον είδε») είτε με απολύτως ψηφοθηρικά κριτήρια που εξυπηρετούν μόνο τα κοντόφθαλμα συμφέροντα της εξουσίας. Στο πλαίσιο αυτής της ανορθολογικής ιεράρχησης μπορεί να χαρακτηριστεί μνημείο ένα δημοτικό σχολείο από τα εκατοντάδες κλειστά στην ελληνική επαρχία ή μια εκκλησία από τις χιλιάδες στη Μεσσηνία. Ταυτόχρονα παραμένουν αναξιοποίητα και ασυντήρητα δεκάδες μνημεία, όπως για παράδειγμα οι μυκηναϊκοί τάφοι στη Μεσσηνία, που κάτω από προϋποθέσεις θα μπορούσαν να προσελκύουν χιλιάδες (αν όχι εκατομμύρια) επισκέπτες ετησίως, συνεισφέροντας ταυτόχρονα πολλά εκατομμύρια ευρώ στον πολιτιστικό κουμπαρά για την ανάδειξη των μνημείων.
Η επένδυση στον πολιτισμό όμως παραμένει ζητούμενο παρά τις μεγαλόστομες προεκλογικές εξαγγελίες και τις εξίσου μεγαλεπήβολες διακηρύξεις στα συνέδρια και στις εσπερίδες. Για αυτό μεταξύ άλλων δεν έχει οριστεί ξεκάθαρα ο φορέας χρηματοδότησης των μνημείων, με συνέπεια τη σύναψη κωμικοτραγικών συμβάσεων μεταξύ υπουργείου Πολιτισμού, Περιφέρειας και δήμων. Δεν έχει καμία σημασία αν η σύμβαση ικανοποιεί το αίτημα συλλόγου με πολλές ψήφους ή τα αιτήματα παραγόντων, που αντλούν εξουσία και κύρος υποκαθιστώντας την επιστημονική κοινότητα. Σημασία έχει μόνο η απουσία μακρόπνοου επενδυτικού σχεδίου για την ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου της Μεσσηνίας, της Πελοποννήσου και της Ελλάδας.
Και φυσικά στην προεκλογική περίοδο κανένας δεν θα ανοίξει το διάλογο ούτε για την ορθολογική ιεράρχηση των πολιτιστικών αναγκών ούτε φυσικά για το ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης. Ετσι και αλλιώς θα εκλεγούν όσοι χαϊδεύουν αυτιά λέγοντας σε κάθε χωριό πως το κοτρώνι δίπλα στην εκκλησιά είναι ο… ομφαλός της γης
Θανάσης Λαγός
