Στην πραγματικότητα όμως το εκλογικό αποτέλεσμα στη Θουριγγία κάθε άλλο παρά απροσδόκητο ήταν και έρχεται να προστεθεί στην αλυσίδα των γεγονότων, που καταγράφουν τη σταδιακή κατάρρευση της μεταπολεμικής ευρωπαϊκής ευημερίας. Αρκεί κάποιος να κάνει μια περιήγηση στα κοινωνικά δίκτυα, για να διαπιστώσει ότι από τη Θουριγγία μέχρι τη Μεσσηνία κυριαρχεί ένα ρεύμα ανορθολογισμού, που εδράζεται πάνω στο αίσθημα αδικίας που προκαλούν η άνιση κατανομή του πλούτου και η απαισιοδοξία για το μέλλον. Όπως έχει επισημανθεί πολλές φορές, για πρώτη φορά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Ευρώπη υπάρχει κίνδυνος οι επόμενες γενιές να έχουν κατώτερο επίπεδο διαβίωσης από τις σημερινές. Η απειλή αυτή κάνει πολλούς να στρέψουν το βλέμμα στο παρελθόν, για να αναζητήσουν λύσεις ξεχασμένες στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας.
Ουσιαστικά ο φόβος για το μέλλον στρέφει το βλέμμα στις αρχέγονες κοινωνίες και για αυτό οι πολίτες εκτός από οικονομικές λύσεις στα συστήματα του παρελθόντος αναζητούν ακόμα και θεραπείες στα βοτάνια αμφισβητώντας ανοιχτά την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης. Και φυσικά όποιος πιστεύει ότι ο ανορθολογισμός βασιλεύει μόνο στα κατώτερα μορφωτικά στρώματα, δεν έχει παρά να μελετήσει προσεκτικά τα επιχειρήματα των ιατρών που τάσσονται κατά του εμβολιασμού. Αν στο κάδρο των οικονομικών ανισοτήτων προσθέσουμε και τον τρόμο που προκαλεί η γήρανση και η μείωση του πληθυσμού, αρχίζει να σχηματίζεται μπροστά μας η εικόνα ενός νέου εθνικισμού, που αποδίδει όλα τα δεινά της Ευρώπης στην παγκοσμιοποίηση και για αυτό ζητά επιστροφή στο προστατευτικό κέλυφος του έθνους-κράτους. Δεν υπάρχει όμως επιστροφή στο παρελθόν, γιατί έχουν αλλάξει όχι μόνο η τεχνολογία και οι παραγωγικές σχέσεις αλλά κυρίως οι κοινωνικές συμπεριφορές και οι απαιτήσεις των πολιτών αναφορικά με το εισόδημα και το βιοτικό επίπεδο.
Κανένας ωστόσο δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο οι νέες εθνικιστικές αυταπάτες να οδηγήσουν σε έναν φαύλο κύκλο οικονομικής υπανάπτυξης και συγκρούσεων, που θα δώσει τη χαριστική βολή σε Ελλάδα και Ευρώπη. lathanasis@yahoo.gr
Θανάσης Λαγός
