Τρίτη, 10 Ιουνίου 2014 08:10

Το κόκκινο σκαθάρι απειλεί τους φοίνικες της Μεσσήνης

Το κόκκινο σκαθάρι απειλεί τους φοίνικες της Μεσσήνης

Απειλούνται με ολοκληρωτική καταστροφή οι φοίνικες στην περιοχή της Μεσσήνης, καθώς το κόκκινο σκαθάρι έχει εγκατασταθεί πλέον στην περιοχή από τη Λάμπαινα μέχρι την Εύα και την Ανδρούσα. Το ενδεχόμενο μάλιστα να αυξηθεί αλματωδώς η καταστροφική μανία του σκαθαριού μόλις ζεστάνει λίγο περισσότερο ο καιρός, θέτει σε άμεσο κίνδυνο το σύνολο των φοινικοειδών όλης της ευρύτερης περιοχής.

Οι ιδιώτες που έχουν στην ιδιοκτησία τους φοίνικες αλλά και ο Δήμος Μεσσήνης για όσους βρίσκονται σε δημόσιους χώρους οφείλουν, με τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων, να προστατεύσουν τους φοίνικες, πολλοί από τους οποίους μετρούν δεκάδες χρόνια από τη φύτευσή τους. Πέρα από τους μεμονωμένους φοίνικες κινδυνεύουν και οι συστοιχίες για τις οποίες ο Δήμος Μεσσήνης έχει δαπανήσει αρκετά χρήματα για τη δημιουργία και τη συντήρησή τους. 

Ο Βασίλης Καλογερόπουλος είναι ένας εκ των ιδιοκτητών που είδε τα πανύψηλα δέντρα που φύτεψε με την οικογένειά του πριν από 32 χρόνια, να καταστρέφονται μέσα σε λίγους μήνες. Τα πρώτα σημάδια ξεκίνησαν πριν από έναν περίπου χρόνο. "Τα φύλλα πάντα έπεφταν όταν ξεραίνονταν, αλλά πλέον είχαν τρύπες από τα σκαθάρια που σιγά - σιγά έτρωγαν το δέντρο. Δυστυχώς δεν πρόλαβα να αντιμετωπίσω το πρόβλημα με τα φάρμακα που υπάρχουν, όπως έμαθα αργότερα. Ηταν ήδη αργά. Τώρα κοιτάζω τις φωτογραφίες με τους φοίνικες ολοζώντανους και θλίβομαι. Μακάρι ο κόσμος να προλάβει και να σώσει τους δικούς του φοίνικες. Είναι κρίμα. Δεν πρέπει να περιμένουν να δουν την καταστροφή για να δράσουν" αναφέρει με παράπονο, καθώς κοιτά την είσοδο του βενζινάδικου που διατηρεί στη Λάμπαινα, με τους κατεστραμμένους πλέον φοίνικες.

Το κόκκινο σκαθάρι έχει "χτυπήσει" και άλλους φοίνικες της ευρύτερης περιοχής και κατευθύνεται γοργά προς την πόλη της Μεσσήνης. Στην Εύα έχουν ήδη καταστραφεί ολοκληρωτικά φοίνικες σε ιδιωτικό χώρο και στο προαύλιο της εκκλησίας και του σχολείου. Στην Ανδρούσα ο ένας από τους δύο φοίνικες, στην αυλή του κτηρίου όπου στεγαζόταν το Δημαρχείο, έχει πληγεί και κινδυνεύει και ο δεύτερος που παραμένει ακόμα... ζωντανός.

Σύμφωνα με τη γεωπόνο του Δήμου Μεσσήνης Μαρία Παπαθανασοπούλου, η άνοδος της θερμοκρασίας θα συμβάλει στην εξάπλωση του κόκκινου σκαθαριού. Συστήνει λοιπόν τη χρήση νηματωδών από τους ιδιώτες που επιθυμούν να δράσουν προληπτικά για τη διάσωση των φοινικοειδών τους και όπως επισημαίνει υπάρχουν εξειδικευμένα συνεργεία που αναλαμβάνουν τη μηνιαία εφαρμογή τους. Αν δεν γίνει η προληπτική εφαρμογή τότε μπορεί να είναι αργά όταν φανούν τα συμπτώματα, αφού ακόμα και οι προσπάθειες που έχουν επιχειρηθεί με δενδροχειρουργική δεν έχουν πάντα αποτέλεσμα.

"Είναι πολύ δύσκολος εχθρός το κόκκινο σκαθάρι, ενώ η κοπή και η ασφαλής απομάκρυνση του φοίνικα που έχει πληγεί είναι επίπονη και δαπανηρή διαδικασία και για τον ιδιώτη και για το δήμο" επισημαίνει. Οπως εξηγεί, καθώς έχει εγκατασταθεί το σκαθάρι στην περιοχή "καλό είναι όσοι παρατηρούν τέτοια φαινόμενα να ειδοποιούν αρμόδιες υπηρεσίες και στο δήμο και στη Διεύθυνση Γεωργίας για να πάρουν οδηγίες για τη λύση του προβλήματος, καθώς είναι υποχρέωση του κάθε ιδιώτη να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τη μη εξάπλωση του σκαθαριού". 

Να σημειωθεί πως το κόκκινο ρυγχωτό σκαθάρι, όπως ονομάζεται, μεταφέρεται με γρήγορους ρυθμούς από περιοχή σε περιοχή με φυτά που έχουν προσβληθεί ακόμα και αν δε φαίνονται τα συμπτώματα, ή με υπολείμματά τους, όπως τα κομμένα κλαδιά. Κάπως έτσι μπορεί να έφτασαν στη Μεσσηνία, όπου το σοβαρό πλέον πρόβλημα έχει παρουσιαστεί και στην περιοχή της Μάνης και στην Καλαμάτα και στην Τριφυλία. Πρέπει να επισημανθεί πως ο Δήμος Μεσσήνης θεωρείται πλέον ότι βρίσκεται σε ζώνη υψηλής επικινδυνότητας με πολλά φοινικοειδή, όπως διαπιστώνεται αρμοδίως. 

Το σκαθάρι αποτελεί έντομο καραντίνας και οι επεμβάσεις εναντίον του είναι υποχρέωση του ιδιοκτήτη των δέντρων (ιδιώτης ή δήμος) σύμφωνα με τη νομοθεσία, όπως εξηγεί η κ. Παπαθανασοπούλου.  

Οσον αφορά στα αρχικά συμπτώματα που παρουσιάζονται, είναι «φαγώματα» ή τρύπες στα νεαρά και μέσης ηλικίας φύλλα ή σπασμένα φύλλα που κρέμονται εκτός θέσεως, ενώ προχωρημένο σύμπτωμα είναι η καταστροφή της "καρδιάς" και η κάμψη των φύλλων που δίνει στο φυτό την εικόνα της ανοιχτής ομπρέλας. Οταν παρουσιαστεί κάποιο σύμπτωμα, θα πρέπει να ειδοποιηθεί άμεσα η αρμόδια Διεύθυνση της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας ή ο Δήμος Μεσσήνης, ενώ όλες οι επεμβάσεις θα πρέπει να γίνονται υπό την επίβλεψη γεωπόνου της Διεύθυνσης.  

Οσο για τους τρόπους αντιμετώπισης, σε αρχικό στάδιο προσβολής μπορεί να γίνει δενδροχειρουργική, κοπή και απομάκρυνση των προσβεβλημένων τμημάτων του φυτού μέχρι την "καρδιά" και ταυτόχρονη χρήση εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών ή σκευασμάτων εντομοπαθογόνων νηματωδών (βιολογική καταπολέμηση). Σε αστικές μάλιστα περιοχές και με τη νέα νομοθεσία η πλέον ενδεδειγμένη λύση είναι η χρήση βιολογικών σκευασμάτων όπως των νηματωδών, η οποία μπορεί να γίνει και προληπτικά σε υγιή δέντρα. 

Σε προχωρημένο στάδιο, αν δηλαδή έχει καταστραφεί η "καρδιά", το δέντρο δεν έχει πιθανότητες να διασωθεί και πρέπει να γίνει κοπή, απομάκρυνση και ταφή των φυτών σε επαρκές βάθος σε ειδικά επιλεγμένους χώρους παρουσία φυτοϋγειονομικού ελεγκτή. Τα φυτά κατά την κοπή και μεταφορά θα πρέπει να σκεπάζονται με δίχτυ ή πανί για να μην υπάρχει επιπλέον εξάπλωση του σκαθαριού. Σημειώνεται ότι ο φοίνικας δεν πρέπει να καίγεται.

Καθώς μάλιστα η περιοχή του Δήμου Μεσσήνης έχει χαρακτηριστεί υψηλού κινδύνου, χρειάζεται και από τα συνεργεία του δήμου και από τους ιδιώτες, προσεκτικό κλάδεμα και μόνο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ενώ συστήνονται οι προληπτικές μηνιαίες επεμβάσεις από την άνοιξη έως το φθινόπωρο, τουλάχιστον σε φοίνικες σημαντικούς και με ιδιαίτερη ιστορική αξία.