Τα δημογραφικά στοιχεία για την Πελοπόννησο δείχνουν τη συνταρακτική δομική αλλαγή που συντελείται στην οικονομική και κοινωνική ζωή της περιοχής. Μέσα στην επόμενη δεκαετία ο πληθυσμός, στις περισσότερες περιοχές της περιφέρειας, θα μειωθεί πάνω από 20%. Τα χωριά στην ενδοχώρα θα ερημώσουν στην κυριολεξία. Σε μερικά χρόνια τίποτα δεν θα είναι ίδιο στην Πελοπόννησο. Απλώς δεν ξέρουμε πώς θα είναι το καινούργιο που δημιουργείται. Ενδεχομένως το νέο να είναι καλύτερο και να αδυνατούμε να δούμε τώρα τα θετικά, μιας και βρισκόμαστε μέσα στην αλλαγή που συντελείται.
Η Πελοπόννησος αδειάζει από κατοίκους και αυτό δεν πρόκειται να μεταβληθεί. Έλληνες να πάνε να εγκατασταθούν στα χωριά της Πελοποννήσου αποκλείεται, ενώ αύξηση γεννήσεων, στα αστικά και ημιαστικά της κέντρα, δεν πρόκειται να υπάρξει. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δύο πράγματα μπορούν να συμβούν: ή θα εγκατασταθούν μετανάστες στα χωριά ή θα έχουμε σε όλη την Πελοπόννησο 2-3 αστικά κέντρα και μερικές κωμοπόλεις. Μιλάμε για άλλο οικονομικό μοντέλο στον πρωτογενή τομέα, το εμπόριο και την παροχή υπηρεσιών κάθε είδους.
Η πορεία των πραγμάτων είναι προδιαγεγραμμένη. Όσοι υπόσχονται ζωντάνεμα της υπαίθρου ψεύδονται συνειδητά. Το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να μιλήσει έντιμα στους πολίτες. Να περιγράψει με σαφήνεια την πραγματικότητα και να επιλέξει πολιτικές που θα βοηθούν στην ομαλή μετάβαση στην επόμενη ημέρα. Υπάρχει περίπτωση να εγκατασταθούν οργανωμένα μετανάστες στα χωριά της Πελοποννήσου, για να διατηρηθεί η παραδοσιακή οικονομία της περιοχής; Με ποιους όρους και ποιες προϋποθέσεις μπορεί αυτό να γίνει; Χρειάζονται καθαρές απαντήσεις και ολοκληρωμένες πολιτικές. Τα μισόλογα θα πρέπει να σταματήσουν.
Αν αποφασιστεί ότι δεν θα υπάρξει εγκατάσταση μεταναστών, θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για μετεγκατάσταση του ενεργού πληθυσμού σε κωμοπόλεις. Να επιταχυνθεί, δηλαδή, η εγκατάλειψη των χωριών, μήπως και συγκρατηθεί πληθυσμός που θα ασχολείται με την αγροτική παραγωγή. Τα δάνεια και οι ενισχύσεις για νέους αγρότες θα πρέπει να συνδέονται με εγκατάσταση σε βιώσιμες δομές κατοικίας και κοινωνικής ένταξης. Και εδώ οι αποφάσεις είναι ακόμα πιο δύσκολες, γιατί έρχονται κόντρα σε κατεστημένες αντιλήψεις. Εννοείται ότι το πολιτικό προσωπικό δεν πρόκειται να κάνει τίποτα, θα συνεχίζει να λέει διάφορα γενικόλογα για το εθνικό και ευρωπαϊκό πρόβλημα, σπαταλώντας χρόνο και την ευκαιρία της γρήγορης προσαρμογής.
panagopg@gmail.com
