Όπως πολλές φορές έχουμε τονίσει το να κλαις για την ανεργία και να οδύρεσαι για την ανέχεια του κόσμου είναι πολύ εύκολο. Είναι ταυτόχρονα ανέξοδο και πολιτικά υποκριτικό το ενδιαφέρον το οποίο δεν καταλήγει σε μια ολοκληρωμένη πρόταση που να κινείται στο πλαίσιο του πραγματικού και όχι του φανταστικού. Μια πρόταση με αυτά που μπορείς να κάνεις εσύ με τις πολιτικές σου και όχι με βαρύγδουπα σχήματα λόγου και αιτήματα για αυτά που θα πρέπει να κάνουν κάποιοι άλλοι, αν και εφόσον. Το "δεν θα αλλάξει τίποτα στην παραγωγική διάρθρωση της χώρας" δεν υπάρχει, και αυτό όσο συντομότερα γίνει κοινή πεποίθηση όλων, τόσο πιο εύκολα θα προχωρήσουν τα πράγματα μπροστά.
Την Τετάρτη που μας πέρασε δόθηκε στη δημοσιότητα η μελέτη «Δημιουργώντας θέσεις εργασίας για τους νέους» της Endeavor Greece, παγκόσμιου μη κερδοσκοπικού οργανισμού στήριξης της επιχειρηματικότητας. Στη μελέτη επισημαίνεται με έμφαση ότι το όνειρο της παραδοσιακής ελληνικής οικογένειας, «γιατρός, δικηγόρος, δημόσιος υπάλληλος» στην πρωτεύουσα, θα πρέπει να το εγκαταλείψουν οι μισοί και πλέον σημερινοί άνεργοι, προκειμένου να έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να βρουν δουλειά τα επόμενα χρόνια. Η προσπάθεια εύρεσης εργασίας σε κλάδους όπως οι κατασκευές, η μεταποίηση (πλην της βιομηχανίας τροφίμων), το εμπόριο, η ιατρική, η παροχή νομικών υπηρεσιών είναι σε μεγάλο βαθμό αδιέξοδη για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, από τις 953.874 θέσεις εργασίας που χάθηκαν την περίοδο 2008-2013, οι 618.365 προέρχονται από τρεις κλάδους (κατασκευές, λιανεμπόριο-χονδρεμπόριο και μεταποίηση). Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, ακόμη και στο αισιόδοξο σενάριο ανάπτυξης, τα 2/3 των χαμένων θέσεων εργασίας δεν μπορούν να ανακτηθούν από τους ίδιους κλάδους. Δεύτερον, η εξέλιξη αυτή σε πολλούς από τους αγαπημένους για την ελληνική οικογένεια επαγγελματικούς τομείς πλήττει κυρίως τους νέους.
Στην μελέτη τονίζεται ότι η τάξη μεγέθους της αλλαγής που απαιτείται είναι τεράστια, και σίγουρα πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που συνήθως περιγράφεται. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένους κλάδους (πχ αγροτική παραγωγή/τρόφιμα, μεταποίηση, τουρισμός, logistics, τεχνολογία) όπου έχει δομικά πλεονεκτήματα πρώτης ύλης, γεωγραφικής θέσης ή ανθρώπινου δυναμικού. Ωστόσο, πέρα από μεγάλες μεταρρυθμίσεις και αναβάθμιση υποδομών, αυτή η μεγάλη μετατόπιση οικονομικής δραστηριότητας απαιτεί χρόνο, νέες δεξιότητες και συνεπάγεται φυσική μετακίνηση εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων. Πάνω από 640.000 υπολογίζεται ότι θα αναγκαστούν να αλλάξουν τομέα, ενώ πάνω από 500.000 θα αναγκαστούν να μετακινηθούν εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης, για να αναζητήσουν εργασία σε άλλα μέρη της Ελλάδας.
Οι διαπιστώσεις είναι συγκλονιστικές, και σε ό,τι μας αφορά τοπικά θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι έφτασε η ώρα της αντίστροφης κίνησης του μεταναστευτικού ρεύματος. Η Μεσσηνία, και ειδικότερα η Καλαμάτα, στο νέο οικονομικό μοντέλο που περιγράφεται όλο και πιο συχνά πλέον από τους ειδικούς, έχει μέλλον και προοπτική. Διαθέτει αγροτική παραγωγή και δυνατότητες για μεταποίηση στον τομέα των τροφίμων, φυσικό πλούτο για περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη. Η κρίση αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για την περιοχή. Για να μην χαθεί χρειάζεται σχέδιο ανατροπής των φραγμών και των περιορισμών της μιζέριας και της οπισθοδρόμησης. Θα πετύχουμε πολλά όταν κατανοήσουμε ότι η παλιά οικονομία δεν σώζεται.
panagopg@gmail.com
