Διαφορετικά θα γνώριζαν ότι οι ελαιώνες δεν μπορούν να χαρακτηρίζονται δάση - όπως γνωρίζουν για παράδειγμα ότι είναι αδύνατον να ξαναγίνουν δάση οι εκτάσεις της Αττικής που καταπατήθηκαν από οικοπεδοφάγους και πολεοδομήθηκαν για να φιλοξενήσουν εκατομμύρια Ελληνες, οι οποίοι εγκατέλειψαν μετά το 1950 τα χωριά και τις κωμοπόλεις επειδή δεν είχαν γη να καλλιεργήσουν. Θα γνώριζαν επίσης ότι, ενώ η αγροτική παραγωγή αυξήθηκε χάρη στη βελτίωση της τεχνολογίας, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις έχουν μειωθεί, και ότι χιλιάδες στρέμματα που σπέρνονταν το 1950 στην Πελοπόννησο σήμερα έχουν λογγώσει κι έχουν χαρακτηριστεί δασικές εκτάσεις. Σε κάθε περίπτωση, θα γνώριζαν ότι οι αγρότες μικροκαλλιεργητές της Πελοποννήσου δεν έχουν καμία σχέση ούτε με τους μεγαλογαιοκτήμονες της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας ούτε φυσικά με τους οικοπεδοφάγους της Αττικής που έκαναν περιουσία πουλώντας δασικές εκτάσεις.
Ουσιαστικά, τα κόμματα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ενδιαφέρονται πρωτίστως για τους μισούς Ελληνες που κατοικούν στην Αττική, δευτερευόντως για τους κατοίκους των αστικών κέντρων που ζουν στην υπόλοιπη Ελλάδα, και ελαχίστως για τα ημιαστικά κέντρα και τα χωριά. Βεβαίως οι βουλευτές των παραδοσιακών κομμάτων πάντα “θέριζαν” ψήφους από την ελληνική επαρχία, διατηρώντας σχέσεις με τους τοπικούς κομματάρχες που ιεραρχούσαν τα... ρουσφέτια, ανεβοκατεβάζοντας παράλληλα κοινοτάρχες και δημάρχους. Εννοείται ότι αυτά τα πολιτικά δίκτυα βασίζονταν σε δομές της αγροτικής κοινωνίας και κυρίως στις οικογενειακές σχέσεις, που έμειναν αδιάρρηκτες τόσο στη βιομηχανική κοινωνία όσο και στη σημερινή μεταβιομηχανική εποχή. Εννοείται επίσης ότι αυτά τα πολιτικά δίκτυα είναι ακόμα δύσκολο να αντικατασταθούν από τα διαδικτυακά... κοινωνικά δίκτυα, και γι' αυτό τα κόμματα του Κολωνακίου που βασίζουν την προεκλογική τους εκστρατεία στο Facebook και στο Twitter έχουν στις αγροτικές και ημιαστικές περιοχές εκλογικά ποσοστά που τείνουν στο μηδέν.
Για τους ίδιους ακριβώς λόγους στις εκλογές του 2014 δεν άλλαξε χρώμα ο αυτοδιοικητικός χάρτης, ενώ είχαν συντελεστεί ήδη μεγάλες πολιτικές αλλαγές στην κεντρική σκηνή. Ετσι και στους 6 δήμους της Μεσσηνίας το 2014 οι περισσότεροι σύμβουλοι που εκλέχτηκαν προέρχονταν από τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, αν και τα δύο αυτά κόμματα είχαν χάσει μεγάλο μέρος της δύναμής τους. Αντίθετα, τα κόμματα με ανοδική πορεία, και κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπόρεσαν στις αυτοδιοικητικές εκλογές να αντιμετωπίσουν τους τοπικούς παράγοντες ή να συνεργαστούν μαζί τους, με συνέπεια είτε να μην μπορέσουν να σχηματίσουν ψηφοδέλτιο είτε να γνωρίσουν οδυνηρή ήτα στην ύπαιθρο.
Βέβαια στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2015, τα συνθήματα για... επιστροφή στον «παλιό καλό καιρό» έφτασαν μέχρι τις αγροτικές και ημιαστικές περιοχές, κι έτσι δόθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ η ώθηση που χρειαζόταν για να κατακτήσει την εξουσία. Οποιος όμως θεωρεί είτε ότι άλλαξε ο πολιτικός προσανατολισμός της επαρχίας (που μετονομάστηκε περιφέρεια, στην politically correct γλώσσα), είτε πολύ περισσότερο ότι συντελέστηκαν κοινωνικές αλλαγές, απλώς δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα - και το μόνο που θα καταφέρει τελικά είναι ν' αναρωτιέται στο Κολωνάκι γιατί τον “μαύρισαν” στις αγροτικές και τις ημιαστικές περιοχές.
Ειδικά στη Μεσσηνία, αλλά και γενικότερα στην Πελοπόννησο (επειδή για τις άλλες περιοχές της Ελλάδας έχω μόνο πληροφοριές και όχι άποψη), οι κάτοικοι των χωριών και των ημιαστικών κέντρων, ανεξάρτητα από το κόμμα που ψηφίζουν, παραμένουν βαθιά συντηρητικοί στην κοινωνική και οικονομική τους ζωή, ακόμα και όταν βλέπουν τα παιδιά τους να προοδεύουν στα αστικά κέντρα και στο εξωτερικό επειδή εκεί μπορούν να κάνουν ό,τι δεν μπορούν στο χωριό τους. Εννοείται ότι ο δείκτης του συντηρητισμού είναι υψηλότερος στις μεγάλες ηλικίες και ότι οι περισσότεροι νέοι κάτω των 35 ετών έχουν υιοθετήσει τον αστικό τρόπο ζωής, παράγοντας και καταναλώνοντας περίπου όπως οι συνομήλικοί τους στα αστικά κέντρα. Εννοείται επίσης ότι οι νέοι στα χωριά και στις κωμοπόλεις είναι μια μικρή μειονότητα, η οποία δεν μπορεί να αλλάξει τη γενική νοοτροπία αιώνων.
Για τα αίτια και τις συνέπειες του συντηρητισμού της μεσσηνιακής επαρχίας θα μπορούσαν να γραφτούν πολλοί τόμοι, καθώς οι ρίζες του χάνονται κάπου μεταξύ Βυζαντίου και Ενετοκρατίας, ενώ κανένας δεν έχει προσπαθήσει να μελετήσει αντικειμενικά τα θετικά και τα αρνητικά του. Για παράδειγμα, ενώ πολλοί έχουν καταγγείλει τη μέχρι σήμερα φορολογική ασυλία των αγροτών, σχεδόν κανένας δεν έχει επισημάνει ότι οι αγρότες αποταμιεύουν μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους επειδή λόγω συντηρητισμού δεν ακολούθησαν τα καταναλωτικά πρότυπα των αστικών κέντρων. Με δεδομένη τη συμβολή της αποταμίευσης στην ανάπτυξη (μέσω των δανείων που χορηγούν οι τράπεζες), αναρωτιέμαι πόσοι θα συνδυάσουν τη μείωση της αποταμίευσης με την επιβολή φόρων στο αγροτικό εισόδημα - και αν είναι προτιμότερο οι αγρότες να συντηρούν με τους φόρους τους το κράτος ή να χρηματοδοτούν με τις αποταμιεύσεις τους επενδυτικά σχέδια.
Είμαι σίγουρος ότι δεν θα μου απαντήσουν... ούτε όσοι σχεδιάζουν δασικούς χάρτες από το Κολωνάκι, ούτε όσοι πιστεύουν ότι η απόσταση που χωρίζει τις Βρυξέλλες από τα ελληνικά χωριά είναι δυο ώρες με το αεροπλάνο. Αλλωστε στην Ουάσιγκτον ακόμα ψάχνουν να βρουν γιατί ψήφισαν Τραμπ οι... χωριάτες των κεντρικών Πολιτειών.
Σε Κολωνάκι και Βρυξέλλες κάνουν τώρα ό,τι περνάει από το χέρι τους, για να οδηγήσουν τους επαρχιώτες στο δρόμο όποιου υποσχεθεί να... σκίσει τους δασικούς χάρτες και ν' αφήσει αφορολόγητο το αγροτικό εισόδημα, με σιωπηρό αντάλλαγμα τον περιορισμό της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
