Ειδικότερα, κανένας δεν μπήκε στον κόπο να εκτιμήσει τη σχέση κόστους - οφέλους των προγραμμάτων τουριστικής προβολής που χρηματοδοτούν οι δημόσιοι φορείς. Προσωπικά είμαι απολύτως βέβαιος ότι ωφελημένοι από αυτά τα προγράμματα βγαίνουν μόνο οι ιδιοκτήτες λαθρόβιων εντύπων, οι καναλάρχες θνησιγενών τηλεοπτικών σταθμών και οι “κουκουλοφόροι” του Διαδικτύου που εκτελούν ειδικές αποστολές, εναντίον όσων απειλούν να αποκαλύψουν τη βρώμικη διαδρομή του χρήματος από την εξουσία προς τα τρωκτικά. Επίσης, ωφελημένοι βγαίνουν οι άρχοντες και οι παρατρεχάμενοι που κάνουν δωρεάν τουρισμό πηγαίνοντας σε διάφορες εκθέσεις του εξωτερικού, δήθεν για να προβάλουν το τουριστικό προϊόν του τόπου τους. Γνωρίζω αρκετούς τοπικούς άρχοντες που έχουν κάνει δωρεάν το γύρο του κόσμου πηγαίνοντας σε τουριστικές εκθέσεις για να διανείμουν κακόγουστα φυλλάδια και να φωτογραφηθούν σε κιτς διαφημιστικά περίπτερα.
Το μόνο ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν όσοι σπαταλούν δημόσιο χρήμα σε καμπάνιες αμφίβολης αποτελεσματικότητας είναι λαμόγια ή... ανόητοι. Οι περισσότεροι πολίτες θεωρούν ότι η πλειοψηφία των πολιτικών και των αρχόντων που σπαταλούν το δημόσιο χρήμα είναι λαμόγια. Πολύ φοβάμαι όμως ότι η πραγματικότητα είναι ακόμη πιο τραγική. Πολύ φοβάμαι ότι τα 2/3 των πολιτικών σπαταλούν το δημόσιο χρήμα επειδή είτε είναι απλώς ανίκανοι είτε -στη χειρότερη περίπτωση- είναι παντελώς ηλίθιοι. Και δίπλα σε κάθε ανίκανο ή ηλίθιο πολιτικό, υπάρχουν πάντα δεκάδες αυλοκόλακες - τρωκτικά που παρουσιάζουν διάφορες άσκοπες, ανόητες, κοινότοπες και ταυτόχρονα... πανάκριβες ιδέες, ως πρωτότυπες και πρωτοποριακές. Τα τρωκτικά αυτά έχουν μοναδικό σκοπό να ροκανίσουν χρήμα και ουδόλως ενδιαφέρονται για την αποτελεσματικότητα των ιδεών ή για την υστεροφημία του πολιτικού που θα τις εφαρμόσει. Τα τρωκτικά ξέρουν πολύ καλά ότι το χρήμα δεν έχει χρώμα, και γι' αυτό με περισσή ευκολία στέκονται δίπλα σε “πράσινους”, “γαλάζιους”.... “άσπρους” και αύριο “ροζ” άρχοντες. Σαν τους χαμαιλέοντες αλλάζουν χρώμα και προσαρμόζονται πάντα στο χρώμα της εκάστοτε εξουσίας. Ο δε ανίκανος ή ηλίθιος πολιτικός, θέλοντας να παρουσιάσει έργο, πείθεται πάντα από τα τρωκτικά να χρηματοδοτήσει ανόητες ιδέες.
Ετσι λοιπόν, πριν από λίγα χρόνια κάποιος υπεύθυνος προσπαθούσε να με πείσει ότι πηγαίνοντας σε τουριστικές εκθέσεις μπορεί το καλοκαίρι να φέρει στην Καλαμάτα 500.000 τουρίστες. Καθώς είχα τη διάθεση να συνεχίσω τη συζήτηση για πλάκα, του απάντησα ότι 500.000 επισκέπτες δε χωράνε στα ξενοδοχεία της Καλαμάτας. Με προσβεβλημένο ύφος, με ρώτησε τι ακριβώς εννοώ. Του εξήγησα ότι τα ξενοδοχεία της Καλαμάτας διαθέτουν συνολικά 2.500 κλίνες, και γι' αυτό ακόμα κι αν έχουν 100% πληρότητα τις 90 μέρες του καλοκαιριού είναι αδύνατον να φιλοξενήσουν περισσότερους από 225.000 επισκέπτες. Γι' αυτό -συνέχισα να του... εξηγώ- θα πρέπει να κάνετε μια καμπάνια για την προσέλκυση 200.000 και όχι 500.000 επισκεπτών. Και στο τέλος είπα στον άναυδο άρχοντα: “Υπάρχει μάλιστα το ενδεχόμενο οι 300.000 επιπλέον ενδιαφερόμενοι που δεν βρήκαν δωμάτιο να θεωρήσουν ότι η Καλαμάτα είναι υπανάπτυκτος προορισμός και να το διαδώσουν σε γνωστούς και φίλους, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά στο τουριστικό προϊόν της περιοχής”. Ο άρχοντας προβληματίστηκε αλλά τελικώς μου είπε ότι... θα πάει στην τουριστική έκθεση γιατί έτσι κι αλλιώς τα εισιτήρια είχαν κλειστεί. Εξυπακούεται ότι οι επισκέπτες της Καλαμάτας δεν αυξήθηκαν - και ούτε πρόκειται να αυξηθούν όσο οι άρχοντες πληρώνουν καμπάνιες χωρίς να γνωρίζουν... πόσες κλίνες διαθέτει ο τουριστικός προορισμός που θέλουν να προβάλουν.
Φυσικά, εκτός από τους ανίκανους και ηλίθιους άρχοντες υπάρχουν και τα λαμόγια που ενδιαφέρονται μόνο για την επανεκλογή ή την τσέπη τους. Αυτοί ξέρουν βέβαια πόσες κλίνες διαθέτει ο προορισμός, αλλά θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους ώστε να μην αλλάξει τίποτα για να ικανοποιούνται οι κοντόφθαλμοι εκλογικοί τους πελάτες που ρουφάνε το φρέντο τους στα ομπρελοδάση της παραλίας.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, θεωρώ πως δεν φταίνε οι ανίκανοι, οι ηλίθιοι και τα λαμόγια για τη σπατάλη του δημόσιου χρήματος. Θεωρώ ότι οποιοσδήποτε διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα θα το ξοδέψει πολύ πιο απλόχερα από τον ιδιώτη που δαπανά δικό του χρήμα. Γι' αυτό πιστεύω ακράδαντα ότι για τη σπατάλη του δημόσιου χρήματος στον τουρισμό ευθύνονται τελικά οι επαγγελματίες του κλάδου, που αφήνουν το “κράτος πατερούλη” και τη “μαμά αυτοδιοίκηση” να τους υποκαταστήσει. Φταίνε οι επιχειρηματίες που έχουν αφήσει το “κράτος πατερούλη” και τη “μαμά αυτοδιοίκηση” να ασκούν την -καθαρά επιχειρηματική- δραστηριότητα της τουριστικής προβολής.
Προφανώς οι επιχειρήσεις αφήνουν το κράτος και την αυτοδιοίκηση να παριστάνουν τους επιχειρηματίες γιατί χρωστούν “γραμμάτια”, επειδή δεν τηρούν πλήρως τους περιβαλλοντικούς ή άλλους όρους ή επειδή η Πολιτεία κάνει τα στραβά μάτια στη φοροδιαφυγή. Το σίγουρο όμως είναι ένα: Το “κράτος πατερούλης”, αφού καταβρόχθισε την αξιοκρατία και τους ικανούς, τώρα είναι έτοιμο να φάει και τους πελάτες του. “Κράτος πατερούλης”, “μαμά αυτοδιοίκηση” και πελάτες, αργά η γρήγορα, θα έχουν το τέλος που τους αξίζει. Το ζητούμενο είναι η επόμενη μέρα...
