Παράλληλα θα πρέπει να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες, τόσο από επαγγελματίες όσο και από τους ίδιους τους κατοίκους γενικότερα, για την προβολή και των ξεχωριστών γαστρονομικών χαρακτηριστικών της περιοχής μας, έτσι ώστε αυτή να αποτελέσει και γαστρονομικό προορισμό. Αυτά επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, στην εσπερίδα “Ανακαλύπτοντας τη Μεσσηνία του επισκέπτη” - ενώ ανακοινώθηκε παράλληλα ότι ήδη προετοιμάζεται “γαστρονομικό φεστιβάλ” στην Καλαμάτα.
Η εσπερίδα φιλοξενήθηκε το βράδυ της περασμένης Τετάρτης στην αίθουσα εκδηλώσεων της “Ε”, η οποία ήταν κατάμεστη, καθώς παρευρέθηκαν 100 και πλέον άτομα.
Προλογίζοντας ο συντονιστής της εκδήλωσης Βασίλης Πουλόπουλος -από τον Δίαυλο Καινοτομίας “Ο Σπόρος”-, επισήμανε ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση αποτελεί την πρώτη από μια σειρά εκδηλώσεων προβληματισμού και διαμόρφωσης προτάσεων για το θέμα του τουρισμού τη Μεσσηνία. “Προτάσεων προς τους κατάλληλους φορείς, ώστε να δημιουργηθεί ένα τέτοιο τουριστικό προϊόν από το οποίο θα επωφεληθούν πολλοί και όχι μεμονωμένα άτομα”, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, γνωστοποίησε ότι οι ίδιοι συνδιοργανωτές -δηλαδή, το Σχολείο Τουρισμού Καλαμάτας, “Ο Σπόρος”, η ομάδα “Πάμε Βόλτα” και η Local Moods- ήδη προετοιμάζουν την επόμενη συνάντηση με θεματική γύρω από τον πολιτιστικό τουρισμό, η οποία θα πραγματοποιηθεί παράλληλα με το επόμενο Σχολείο Τουρισμού Καλαμάτας, το τριήμερο 20 με 22 Νοεμβρίου, στο ξενοδοχείο Elite City Resort.
Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν ο δημοσιογράφος και τ. αρχισυντάκτης της “Ε” Ηλίας Μπιτσάνης, ο Θύμιος Αλεξόπουλος μέλος του Ορειβατικού Συλλόγου και του Συλλόγου Δρομέων Υγείας, η ιστιοπλόος και προπονήτρια στον Σύλλογο “Νέστωρ” της Πύλου Ανθή Σκαρπαλέζου, ο καθηγητής Σωματικής Αγωγής και σύμβουλος του ΜΓΣ και του ΣΕΓΑΣ Δημήτρης Πουλόπουλος, καθώς και ο “Γαστροναύτης” Παναγιώτης Παπανικολόπουλος.
“ΟΧΙ ΑΛΛΗ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ”
“Η προβολή του τόπου πρέπει να σταματήσει να βασίζεται σε μια εικονική πραγματικότητα που θα προσπαθήσουμε να πουλήσουμε, αλλά να αποτελεί μια ελκυστική αφήγηση της πραγματικότητας, του τρόπου ζωής, των μυστικών του τόπου μας, όλων εκείνων των στοιχείων που συνιστούν τον πολιτισμό μας. Γιατί όταν μιλάμε για τουρισμό θα πρέπει να έχουμε πρωτίστως στο νου μας τους ανθρώπους που ζουν σε αυτόν τον τόπο. Εφόσον η ποιότητα ζωής ικανοποιεί τους κατοίκους, θα ικανοποιεί και τους επισκέπτες”.
Την πιο πάνω επισήμανση έκανε ο Ηλίας Μπιτσάνης, τονίζοντας παράλληλα ότι δεν είναι μόνο οι παραθαλάσσιες περιοχές που πρέπει να προβληθούν. “Τουρισμός δεν είναι μόνο παραλία και... ξαπλώστρα” είπε χαρακτηριστικά - καθώς η Μεσσηνία “έχει ποτάμια και λίμνες, η Νέδα και το Πολυλίμνιο είναι χαρακτηριστικές περιπτώσεις, με πληθώρα επισκεπτών τα τελευταία χρόνια. Υπάρχουν όμως οι εκβολές του Παμίσου, όπως και το ίδιο το ποτάμι, αλλά και μικρότερα ποτάμια και ρέματα, όπως ο Αρκαδικός και η Καρυά. Υπάρχει και ο Νέδοντας, που οι επισκέπτες τον γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες, ακόμα κι όταν εμείς τον χρησιμοποιούσαμε ως αποδέκτη αστικών λυμάτων. Υπάρχουν φαράγγια όπως το Ρίντομο και ο Βιρός, πολλές περιοχές για πεζοπορία, ψάρεμα, ποδηλασία, αναψυχή”. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε δε στον απαξιωμένο τα τελευταία 30-40 χρόνια Ταΰγετο και τα χωριά του.
Αναρωτήθηκε ακόμη γιατί δεν υπάρχει πλέον η θαλάσσια σύνδεση των παραλιακών περιοχών στον Μεσσηνιακό Κόλπο, κάτι που γινόταν παλιότερα. Επισήμανε την απαξίωση του σιδηροδρομικού δικτύου, μιας διαδρομής μοναδικού φυσικού κάλλους, και υποστήριξε ότι “η οργανωμένη και στοχευμένη τουριστική αξιοποίηση του δικτύου θα διεύρυνε τις δυνατότητες επισκέψεων όλο τον χρόνο, καθώς η Μεσσηνία διαθέτει ένα πλήθος σταθμών, ενώ η Καλαμάτα διαθέτει ένα μοναδικό σιδηροδρομικό μουσείο, αλλά και υποδομές για να στεγάσει ένα κλειστό μουσείο για την ιστορία του σιδηροδρόμου στην Πελοπόννησο”.
Παράλληλα ο Ηλ. Μπιτσάνης τόνισε τα πάμπολλα μνημεία της Μεσσηνίας, από τους προϊστορικούς μέχρι την αρχαιότητα, τους βυζαντινούς αλλά και τους νεότερους χρόνους, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, τον Εγκλιανό και την Αρχαία Μεσσήνη, αλλά και τις πρόσφατες ανασκαφές και αποκαλύψεις στην Αρχαία Θουρία και την Ικλαινα - για να επισημάνει ότι ακόμα παραμένουν άγνωστες περιοχές με σημαντικό μνημειακό πλούτο, όπως η Περιστεριά, η Καρποφόρα, το Καρτερόλι, αλλά και τα Ακοβίτικα. Μίλησε ακόμα για “τις αρχαιότητες που παραμένουν θαμμένες στην πλατεία Υπαπαντής”, καθώς και για τα “μεγαλεπήβολα σχέδια συνδετήριων διαδρομών μεταξύ των μνημείων -όπως βυζαντινά μοναστήρια, κάστρα, αλλά και αρχαιολογικοί χώροι- τα οποία όμως εγκαταλείφθηκαν.
Ιδιαίτερα στάθηκε, τέλος, στην ανάγκη ο επισκέπτης να γνωρίσει τους κατοίκους του τόπου, “τους ανθρώπους της δουλειάς, αυτούς που παράγουν”, συμμετέχοντας στην καλλιέργεια, στο λιομάζεμα, τον τρύγο, το πάτημα των σταφυλιών, έτσι ώστε να συναντήσει την “πραγματική Μεσσηνία”, μέσα από τα προϊόντα και τις γεύσεις των παραδοσιακών φαγητών της.
ΕΙΛΙΚΡΙΝΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ
Από την πλευρά του, ο Θύμιος Αλεξόπουλος τόνισε ότι είναι σημαντικό να αποκαταστήσει ο σύγχρονος άνθρωπος την επαφή του με τη φύση, σημειώνοντας ότι οι σύλλογοι -όπως ο Ορειβατικός, στον οποίον είναι μέλος- αποτελούν επί της ουσίας “τους μεσολαβητές μεταξύ της σύγχρονης κοινωνίας και του φυσικού περιβάλλοντος”, σε μια προσπάθεια να απαλειφθεί ο φόβος που -όπως είπε- έχει αναπτυχθεί για τη φύση.
Ιδιαίτερα στάθηκε στο θέμα των παλιών μονοπατιών, τα οποία έχουν αφεθεί στην τύχη τους από την Πολιτεία: “Μόνο οι φυσιολατρικοί σύλλογοι φροντίζουν να τα αποκαταστήσουν, με εθελοντική εργασία και χρήματα από την τσέπη των μελών τους”.
Επιφυλακτικός δήλωσε αναφορικά με τα ευρωπαϊκά προγράμματα για σχεδιασμό δικτύων μονοπατιών, υποστηρίζοντας ότι οι μελετητικές προσπάθειες που αναλαμβάνονται εστιάζουν σχεδόν αποκλειστικά στο οικονομικό όφελος του κάθε μελετητή.
Οπως χαρακτηριστικά τόνισε, ακόμα και μελέτες για δίκτυα μονοπατιών στην απαιτείται διαδικασία άρσης αναδασωτέας έκτασης, που είναι χρονοβόρα και πολυέξοδη. Την ίδια στιγμή, παρατήρησε, το καλντερίμι στο Μπίλιοβο -που έχει κηρυχθεί διατηρητέο νεότερο μνημείο- καταρρέει επειδή δεν υπάρχουν χρήματα για ανακαίνισή του, τονίζοντας ότι ολόκληρη η Μεσσηνία είναι γεμάτη με μονοπάτια.
Καταλήγοντας, ο Θ. Αλεξόπουλος δήλωσε ότι ο Ορειβατικός Σύλλογος έχει καταθέσει πολλές προτάσεις, “αλλά προσκρούει σε τείχος, επειδή δεν κατανοείται το πρόβλημα γιατί τη διοίκηση την απαρτίζουν άνθρωποι που δεν έχουν επαφή με το περιβάλλον. Επομένως πώς θα φροντίσουν για τις υποδομές πρόσβασης στο περιβάλλον;” αναρωτήθηκε.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
“Οι εξαιρετικές καιρικές συνθήκες που επικρατούν στον Μεσσηνιακό Κόλπο τον περισσότερο χρόνο δίνουν τη δυνατότητα να καθιερωθεί ως παγκόσμιο προπονητικό κέντρο” για ιστιοπλόους και άλλων θαλάσσιων αθλημάτων, σημείωσε από την πλευρά της η ιστιοπλόος Ανθή Σκαρπαλέζου - προθέτοντας ότι η περιοχή μας θα μπορούσε να φιλοξενεί μεγάλες ιστιοπλοϊκές διοργανώσεις.
Η ίδια επισήμανε, ωστόσο, ότι απαιτείται καλή οργάνωση και σωστός σχεδιασμός, όπως και η δημιουργία κατάλληλων υποδομών στις ακτές της, τόσο στον Μεσσηνιακό όσο και στην πλευρά του Ιονίου. Τόνισε πάντως ότι η εξαιρετικά εκτεταμένη ακτογραμμή της περιοχής και οι γενικά ήπιες καιρικές συνθήκες αποτελούν εν δυνάμει προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί εδώ μια μεγάλη γκάμα θαλάσσιων δραστηριοτήτων, ναυταθλητικών και τουριστικών, όπως ιστιοπλοΐα, γουιντσέρφινγκ, κάιτινγκ, σκι, κανό, καταδύσεις, θαλάσσιο αλεξίπτωτο, τζετ σκι, ελεύθερη κατάδυση, κολύμβηση κ.α.
“Πρέπει να θέσουμε στόχους, να δουλέψουμε πολύ, να οργανώσουμε σωστά, πάντα με προεξάρχουσα την ποιότητα” τόνισε, ενώ ως μία άμεσα εφικτή πρόταση εισηγήθηκε τη λειτουργία θαλάσσιων ταξί προς τις πολλές παραλίες, ιδιαίτερα προς αυτές που είναι προσβάσιμες μόνο από τη θάλασσα, αλλά και τις από θάλασσα επισκέψεις σε μνημεία, όπως τα κάστρα, τη σπηλιά του Νέστορα και τον Διρό.
“ΤΑ ΕΙΧΑ ΟΛΑ ΜΙΑ ΦΟΡΑ...”
Απεριόριστες προοπτικές ανάπτυξης και εξέλιξης δίνει ο αθλητικός και ειδικότερα ο προπονητικός τουρισμός, ενώ παγκοσμίως πολλές περιοχές στηρίζονται στον τουρισμό αυτόν, σημείωσε στη συνέχεια ο Δημήτρης Πουλόπουλος.
Αναφερόμενος εν εκτάσει στην καθιέρωση της Καλαμάτας, πριν από μια 20ετία περίπου, ως διεθνούς προπονητικού κέντρου επιφανών αθλητών στίβου, ολυμπιονικών και πρωταθλητών, παρατήρησε ότι πλέον η μεσσηνιακή πρωτεύουσα έχει χάσει τη δυναμική που είχε αναπτύξει τότε - “κι αυτό οφείλεται κυρίως στην απαξίωση και υποβάθμιση των αθλητικών μας υποδομών”.
Ο ίδιος τόνισε πόσο συνέβαλαν στην ανάδειξη της Καλαμάτας οι διεθνείς αγώνες, όπως τα “Παπαφλέσσεια” και η Συνάντηση Ρυθμικής Γυμναστικής, καθώς οι ξένοι αθλητές που τότε συμμετείχαν σε αυτούς διαφήμιζαν σε όλον τον κόσμο το κλίμα της περιοχής μας, το φυσικό περιβάλλον, τη φιλοξενία, την εν γένει ήρεμη ζωή, συντελώντας στην προβολή της μεσσηνιακής πρωτεύουσας.
Η υποβάθμιση, αφ' ενός των διεθνών αγώνων και αφ' ετέρου των αθλητικών εγκαταστάσεων που επήλθε τα τελευταία χρόνια, όμως, συνέχισε ο Δ. Πουλόπουλος, μείωσε το ενδιαφέρον. Κι ενώ το κλίμα και το περιβάλλον δεν έχουν αλλάξει, οι υποδομές δεν είναι πλέον κατάλληλες. “Το στάδιο και το κολυμβητήριο της Καλαμάτας είναι από τα παλαιότερα της χώρας” δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι πλέον οι ξένοι αθλητές τα κρίνουν ανεπαρκή.
Καταλήγοντας, τόνισε ότι τόσο ο Δήμος Καλαμάτας όσο και η Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας “χρειάζονται τεχνογνωσία και στρατηγικό πλάνο δράσης ανάπτυξης του αθλητικού τουρισμού, που να προβλέπει την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και τη διαφύλαξη των διεθνών αθλητικών διοργανώσεων”.
“ΝΑ ΞΑΝΑΜΠΕΙ Η ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΣΤΟ ΧΑΡΤΗ”
Τα ξεχωριστά μεσσηνιακά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα έχουν τη δυνατότητα “να ξαναβάλουν τη Μεσσηνία στον χάρτη”, ως γαστρονομικό προορισμό, τόνισε ο “Γαστροναύτης” Παναγιώτης Παπανικολόπουλος - τροφογράφος όπως δηλώνει ο ίδιος, θυμίζοντας ότι πριν από μερικά χρόνια έδινε μέσα από τις στήλες της “Ε” συνταγές φαγητών: μια συνεργασία που εξελίχθηκε στη συνέχεια σε... τροφογραφήματα.
Οπως τόνισε, η μεσσηνιακή πρωτεύουσα αποτελεί εν δυνάμει έναν προσιτό γαστρονομικό προορισμό, τόσο κυριολεκτικά (μιας και απέχει μόλις δύο ώρες από την Αθήνα) όσο και μεταφορικά (καθώς οι τιμές της είναι εξαιρετικά φθηνές συγκριτικά με αυτές στην πρωτεύουσα της χώρας).
Παράλληλα, σημείωσε ότι οφείλουμε να επανεφεύρουμε την γαστρονομική μας ταυτότητα ως περιοχή, αναφέροντας ορισμένα από τα πάμπολλα εμβληματικά μεσσηνιακά προϊόντα και πιάτα -μεταξύ των οποίων η γουρνοπούλα, το παστό, τα λουκάνικα, η σφέλα, τα λαλάγγια, οι δίπλες, οι κορφάδες, ο κόκορας με χυλοπίτες, το κουνουπίδι καπαμά, οι κολοκυθανθοί, τα σπαράγγια, οι αγκινάρες, το μελιτζανάκι τουρσί, τα πηχιάρικα φασολάκια, τα ψιλοφάσουλα, τα λούπινα, τα σκουρούχια, αλλά και η κορινθιακή σταφίδα, την οποία χαρακτήρισε ως “το απόλυτο σουπερ φουντ”.
Η Καλαμάτα, συνέχισε, “είναι γνωστή σε όλον τον κόσμο, όχι για το λάδι της, όπως ίσως νομίζετε, αλλά για τις ελιές της. Αυτές είναι το πιο δυνατό χαρτί μας παγκοσμίως - και σε αυτές θα πρέπει εστιάσουμε ιδιαίτερα” τόνισε ο Π. Παπανικολόπουλος, καλώντας τους Μεσσήνιους “να ανακτήσουν τη γαστρονομική τους αυτοπεποίθηση”. Για τον λόγο αυτό γνωστοποίησε ότι προετοιμάζεται η διεξαγωγή ενός γαστρονομικού φεστιβάλ στην Καλαμάτα, με προσκεκλημένους γνωστά ονόματα του συγκεκριμένου χώρου.
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Στη συζήτηση που ακολούθησε με τους παρευρισκόμενους, επισημάνθηκε, μεταξύ άλλων, ότι θα πρέπει να ενεργοποιηθούν οι ιδιώτες και να συνεργαστούν μεταξύ τους, προκειμένου να υπάρξουν απτά αποτελέσματα και πραγματικές αλλαγές - ενώ και οι τοπικοί φορείς θα πρέπει από την πλευρά τους να συνδράμουν δημιουργώντας τις προϋποθέσεις και διευκολύνοντας δημιουργικές προσπάθειες.
Παράλληλα επισημάνθηκε η περιορισμένη δυναμικότητα της περιοχής μας σε κλίνες, αλλά και η ανάγκη να ξεκαθαριστούν απολύτως οι χρήσεις γης, ώστε να διευκολυνθούν επενδύσεις που εστιάζουν στον τουρισμό.
Τονίστηκε ακόμα ότι χρειάζεται ουσιαστικό ενδιαφέρον για την ύπαιθρο και τα χωριά, μιας και ζητούμενο -μεταξύ άλλων- αποτελεί και ο αγροτουρισμός. Ιδιαίτερα υπογραμμίστηκε η ανάγκη να γίνουν ουσιαστικά βήματα διαφύλαξης και προστασίας των παραδοσιακών διαδρομών και μονοπατιών, δεδομένου ότι τουλάχιστον 40.000.000 Ευρωπαίοι τουρίστες τον χρόνο επιλέγουν τον περιβαλλοντικό τουρισμό.
Ωστόσο, επισημάνθηκε και η λανθασμένη νοοτροπία απέναντι στον ξένο επισκέπτη, καθώς αρκετοί -όπως ειπώθηκε- τον θεωρούν “παρείσακτο”, ακόμα και “ενοχλητικό” όταν επιχειρεί να συναναστραφεί με τις τοπικές κοινωνίες ή όταν παρατείνει την παραμονή του.
• Η εκδήλωση μεταδόθηκε ζωντανά από το κανάλι της “Ε” στο YouTube και υπάρχει διαθέσιμη για να την παρακολουθήσει κανείς στον σύνδεσμο https://www.youtube.com/watch?v=CgGlgctQ-_4ΤΟΥΡ28
