Κυριακή, 06 Ιουλίου 2025 08:44

Ο συνθέτης και ποιητής Γιάννης Γλέζος στην "Ε": «Συγκλονιστική η αποκάλυψη της δύναμης της τέχνης στην επαφή της με την αλήθεια»

Γράφτηκε από την

Ο συνθέτης και ποιητής Γιάννης Γλέζος στην "Ε": «Συγκλονιστική η αποκάλυψη της δύναμης της τέχνης στην επαφή της με την αλήθεια»

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Μετρονόμος" η νέα ποιητική συλλογή του συνθέτη Γιάννη Γλέζου, με τίτλο «Αιώνιος Ανεμος I - Η σιωπή στο σπίτι». Την έκδοση συνοδεύει το διπλό CD «Τα παθιασμένα», με ανέκδοτα τραγούδια του σε στίχους της Εύας Λίτινα.

Ο Γιάννης Γλέζος γεννήθηκε στην Αθήνα, με καταγωγή από τη Νάξο και τη Μονεμβασιά. Είναι γιος της Λούλας Ρίτσου, αδελφής του μεγάλου ποιητή Γιάννη Ρίτσου, και αδελφός της Δέσποινας Γλέζου, από το συγκρότημα Νοστράδαμος. Εγκατέλειψε την Ανωτάτη Εμπορική Σχολή για να αφιερωθεί αποκλειστικά στη μουσική, πρωτοεμφανιζόμενος σε μπουάτ της Πλάκας. Εκεί γνώρισε τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος ενορχήστρωσε και διηύθυνε το πρώτο του τραγούδι «Περιστεράκι της φτωχιάς αυλής», σε στίχους Κώστα Κινδύνη και ερμηνεία Γρηγόρη Μπιθικώτση. Παρακολούθησε μαθήματα πιάνου από τον Γιάννη Παπαδόπουλο και θεωρητικών μουσικής από τον Γ. Α. Παπαϊωάννου και τον Μιλτιάδη Κουτούγκο.

Το 1971 ταξίδεψε στην Αγγλία, όπου γνώρισε τον Κρισναμούρτι, και όπου παρέμεινε διδάσκοντας ελληνικά και μουσική στο πρότυπο εκπαιδευτικό ίδρυμα που είχε ιδρύσει ο Κρισναμούρτι, το Brockwood Park School (1971-1972). Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας κατέφυγε στο εξωτερικό (ΗΠΑ, 1973), μαζί με την ερμηνεύτρια Φλέρυ Νταντωνάκη. Στη Νέα Υόρκη ανέλαβε τη διεύθυνση της Ελληνικής Λαϊκής Χορωδίας που έδωσε πλήθος συναυλιών σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ. Στη Νέα Υόρκη παρακολούθησε, επίσης, μαθήματα σύνθεσης, διεύθυνσης ορχήστρας και φωνητικής στη Σχολή Julliard, στο Πανεπιστήμιο Columbia και στο Στούντιο HB.

Αφού επέστρεψε στην Ελλάδα, συνεργάστηκε με την Μαρίζα Κωχ, με την οποία πραγματοποίησαν περιοδείες για 20 χρόνια σε όλο τον κόσμο, με μεγάλη επιτυχία. Εν τω μεταξύ, στο μεσοδιάστημα, ίδρυσε τον Δίαυλο (1993-2010), μία μουσική σκηνή που λειτούργησε επί 17 χρόνια στο Κουκάκι και από όπου πέρασαν πολλοί γνωστοί συνθέτες. ερμηνευτές καθώς και ποιητές που παρουσίασαν το έργο τους.

Το 2007 έγινε Πρόεδρος της ΕΜΣΕ και ενεργοποίησε τον μη κερδοσκοπικό Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης μουσικών πνευματικών δικαιωμάτων «Αυτοδιαχείριση», όπου δραστηριοποιείται εντατικά έως και σήμερα ως Πρόεδρος ΔΣ. Εχει, επίσης, διατελέσει μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.

Εχει μελοποιήσει πάνω από 2.000 τραγούδια, τα περισσότερα ανέκδοτα, σε ποίηση σημαντικών Ελλήνων και ξένων δημιουργών όπως Καβάφης, Καρυωτάκης, Ρίτσος, Ελύτης, Λόρκα και Νερούντα. Συνεχίζει τη δημιουργική του πορεία και τη συνεργασία του με την Εύα Λίτινα, όπως στα έργα «Τα τραγούδια της Εύας» και «Τα Ρόδα της Πιερίας».

Με αφορμή τη νέα του συλλογή, μιλά στην "Ε" και το diastixo.gr για το έργο του, την ποίηση και τη μουσική που τον συνοδεύουν διαρκώς στη ζωή του.

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου

Η πορεία σας στη μουσική ξεκινά σχεδόν 60 χρόνια πριν. Τι θυμάστε πιο έντονα από εκείνα τα πρώτα σας βήματα;

Θυμάμαι την καθοριστική στιγμή που είχαν έρθει στην μπουάτ Εσπερίδες, στην Πλάκα, ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Τάκης Β. Λαμπρόπουλος της Columbia (της μεγαλύτερης δισκογραφικής εταιρείας της εποχής) κι ακούσανε τον Γιώργο Ζωγράφο να τραγουδάει το ανέκδοτο τραγούδι μου «Βροχή στα δειλινά» και ενθουσιαστήκανε. Από τότε ξεκινάει η σχέση μου και ο πόλεμός μου με τις δισκογραφικές εταιρείες.

Είστε ανιψιός του Γιάννη Ρίτσου, ενός από τους σπουδαιότερους Ελληνες ποιητές. Τι σήμαινε αυτό για σας μεγαλώνοντας;

Η σκιά του Γιάννη Ρίτσου ήταν επάνω μου από μικρός, αφού η μητέρα μου Λούλα, η αδελφή του, πηγαινοερχόταν στα ξερονήσια για να τον βλέπει ως εξόριστο και μεταφέροντας μαζί της τεράστιες ποσότητες τροφίμων από το μαγαζί του πατέρα μου – που ήταν τεράστιες, γιατί ο Ρίτσος μοιραζόταν τα πάντα με τους συνεξόριστους της σκηνής του κι έτσι η μητέρα μου, για να μη στερείται τίποτα αυτός, μετέφερε τρόφιμα για όλους! Μετέπειτα συναντιόμουν κατά καιρούς μαζί του κι άκουγα τις εξιστορήσεις του και τις συμβουλές του.

Γιατί επιλέξατε τον τίτλο «Αιώνιος άνεμος» για την πρόσφατη ποιητική σας συλλογή;

Η ένταση, ο τρόπος με τον οποίο γράφτηκαν αυτά τα τραγούδια σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ήταν τόσο έντονος και παθιασμένος, που ο τίτλος του έργου ήταν αναπόφευκτος.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να φέρετε στο φως αυτά τα 37 τραγούδια από το προσωπικό σας αρχείο; Υπάρχουν ακόμη ανέκδοτα τραγούδια στο συρτάρι σας, που θα ήθελαν να βγουν στο φως;

Εχω συνθέσει εκατοντάδες ανέκδοτα τραγούδια πάνω σε ελληνική και ξένη ποίηση, σε δικούς μου στίχους και πάνω στους στίχους της Εύας Λίτινα, που είναι η μόνιμη συνεργάτις μου και δεν χωρίσαμε ποτέ μέχρι σήμερα. Το ότι διάλεξα αυτά οφείλεται στο ότι οι συνθήκες τής τότε ηχογράφησής τους ήταν τόσο έντονες και παθιασμένες, που δεν θέλησα καμιά αλλαγή ή έντονη τεχνική επεξεργασία, για να διατηρήσω ατόφιο το αρχέγονο συναίσθημά τους. Γράφτηκαν μέσα σε δύο μέρες.

Πώς έγινε η επιλογή των ποιημάτων που περιλαμβάνονται στη συλλογή; Υπάρχουν έργα που επιλέξατε συνειδητά να αφήσετε απ’ έξω;

Γράφω ποίηση από την άνοιξη του 2000 στη λίμνη της Καστοριάς, όπου είχα βρεθεί μόνος μου για ολιγοήμερες διακοπές. Η ένταση της ομορφιάς του φυσικού τοπίου λειτούργησε καθοριστικά μέσα μου, ώστε να αρχίσω να γράφω από τότε ποταμούς ποίησης. Η επιλογή ήταν σποραδική και μάλλον τυχαία...

Εχετε επιλέξει να είστε ο αποκλειστικός ερμηνευτής των τραγουδιών σας για σχεδόν μισόν αιώνα. Τι σας οδήγησε σ’ αυτή τη μοναχική αλλά σταθερή επιλογή;

Η απόλυτη απέχθειά μου στους τραγουδιστές που γινόντουσαν τυφλά όργανα των δισκογραφικών εταιρειών.

Σας απασχόλησε ποτέ η σκέψη ότι κάποιες συνθέσεις σας θα μπορούσαν να φτάσουν σε ευρύτερο κοινό μέσω «επαγγελματιών» τραγουδιστών;

Μου είναι τελείως αδιάφορο.

Οταν σας πρότεινε ο Θανάσης Συλιβός να εκδώσει τα ποιήματά σας, τι ήταν αυτό που σας έκανε να πείτε «ναι»;

Τα ποιήματά μου τα είχα πάει ταυτόχρονα πριν από χρόνια σε έξι Ελληνες εκδότες, που αδιαφόρησαν τελείως. Ετσι αποφάσισα να μην ενδιαφερθώ ποτέ ξανά στο μέλλον για τους εκδότες, αφού ήταν για μένα άσχετοι με την ποίηση. Κατά καιρούς δημοσίευα μερικά στο Facebook. Τα διάβασε ο Θανάσης Συλιβός και θέλησε να τα εκδώσει. Είπα μέσα μου ότι τελικά υπάρχουν και σοβαροί εκδότες ποίησης στην Ελλάδα, κι έτσι ξεκίνησα τη συνεργασία μαζί του.

Λέτε ότι χωρίς τον Θανάση Συλιβό, την Εύα Λίτινα και τον Νίκο Πιτλόγλου δεν θα υπήρχε ούτε το βιβλίο ούτε τα τραγούδια. Πόσο σημαντική είναι για σας η παρουσία του άλλου στη δημιουργική διαδικασία;

Στη δημιουργική μου συνεργασία, χωρίς την Εύα Λίτινα δεν θα είχα γράψει αυτά τα αγαπημένα μου τραγούδια. Χωρίς τον Θανάση Συλιβό σήμερα δεν θα υπήρχε το βιβλίο με τα ποιήματά μου. Χωρίς τον Νίκο Πιτλόγλου δεν θα είχε συντελεστεί η σωτηρία αυτών των τραγουδιών, που του τα παρέδωσα από την αρχική τους παλιά κασέτα. Οπερ έδει δείξαι...

Εχετε σκεφτεί να εμπιστευτείτε κάποια μελλοντικά σας τραγούδια σε άλλους ερμηνευτές;

Οχι! Εκτός αν βρεθεί το θαύμα ενός ή μιας που δεν τον ή την ενδιαφέρει η επιτυχία, η δόξα και το χρήμα...

Ανακαλύψατε τυχαία μια κασέτα με τραγούδια σας πάνω σε ποίηση της Εύας Λίτινα. Πώς νιώσατε ακούγοντας ύστερα από χρόνια αυτήν την ηχογράφηση;

Συγκλονιστική η αποκάλυψη της δύναμης της τέχνης στην επαφή της με την αλήθεια.

Θελήσατε με αυτό το έργο να επανασυστηθείτε στο κοινό ή απλώς εκφράσατε μια εσωτερική ανάγκη;

Δεν με ενδιαφέρουν οι συστάσεις στο κοινό. Μόνον η αλήθεια και η τέχνη.  


Στο eleftheriaonline.gr τρέχει διαγωνισμός. Κερδίστε το βιβλίο  του Γιάννη Γλέζου, με τίτλο «Αιώνιος Ανεμος I - Η σιωπή στο σπίτι». Την έκδοση συνοδεύει το διπλό CD «Τα παθιασμένα», με ανέκδοτα τραγούδια του σε στίχους της Εύας Λίτινα.