Είχαμε υποστηρίξει από την αρχή ότι ο τρόπος με τον οποίο προωθείται η απλή αναλογική θα οδηγήσει αργά ή γρήγορα στον περιορισμό της εξουσίας του δημοτικού συμβουλίου. Ο περιορισμός αυτός έγινε γρήγορα, χωρίς να έχουν αναλάβει οι νέες περιφερειακές και δημοτικές αρχές. Αυτό κατά την άποψή μας είναι καλύτερο για να μη χαθεί χρόνος σε βυζαντινισμούς μέχρι να αποδειχτεί ότι το μοντέλο που είχε προωθηθεί δεν δουλεύει, γιατί πολύ απλά κινείται εκτός λογικής. Είναι λοιπόν θετικό το ότι δίνεται η δυνατότητα στις δημοτικές και περιφερειακές αρχές να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους.
Οι αιτιάσεις που ακούστηκαν αυτές τις μέρες περί νόθευσης της λαϊκής ετυμηγορίας δεν αντέχουν σε κριτική. Και αυτό για δύο λόγους: Ο πρώτος έχει να κάνει με το ότι οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι έχουν τη νομιμοποίηση του 50% των ψηφοφόρων για να διοικήσουν τους δήμους, και για να συμβεί αυτό, δηλαδή να κυβερνήσουν, θα πρέπει να έχουν την εξουσία να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους, και όχι κάποιο άλλο που θα προκύψει από υποχρεωτικές συμμαχίες. Οι πολίτες ψήφισαν περιφερειάρχες και δημάρχους και όχι μαριονέτες που θα τις κινούν από το παρασκήνιο οι «εγγυητές» των πλειοψηφιών. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με το ότι η Ν.Δ. είχε κάνει σαφές στο προεκλογικό της πρόγραμμα ότι θα αλλάξει τον συγκεκριμένο νόμο και τις συνέπειες που αυτός παράγει. Το πρόγραμμα αυτό εγκρίθηκε από τον ελληνικό λαό και υπάρχει η δημοκρατική νομιμοποίηση για την εφαρμογή του.
Στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες δεν υπάρχουν νόμοι που είναι γραμμένοι στις πλάκες του Μωυσή. Η κυβερνητική πλειοψηφία καθορίζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Πρόβλημα θα υπήρχε αν προεκλογικά η σημερινή κυβέρνηση είχε υποστηρίξει ότι δεν θα αλλάξει το νόμο για την αυτοδιοίκηση. Επιπρόσθετα, θα ήταν πολιτικά τυχοδιωκτικό να αφήσει τους δήμους να διαλυθούν σε ένα ατελείωτο παζάρι συσχετισμών και ισορροπιών, για να αποδείξει ότι η προηγούμενη ήταν κακή κυβέρνηση και η απλή αναλογική μια καταστροφική για την αυτοδιοίκηση επιλογή.
Είναι προφανές ότι από τις εξελίξεις ζημιώθηκαν αυτοί που κατέβηκαν στις εκλογές ποντάροντας στο ρόλο τους ως μειοψηφιών και οι οποίοι απέκρυψαν από τους ψηφοφόρους ότι πάνε για παζάρι με όποιον βγει, ισχυριζόμενοι ότι πάνε για περιφερειάρχες και δήμαρχοι. Εξαπατούσαν δηλαδή για να γίνουν... αντιδήμαρχοι και γενικοί κουμανταδόροι από την πίσω πόρτα. Το ότι δεν θα το καταφέρουν μάλλον υγιές είναι για τη δημοκρατία και την αυτοδιοίκηση. Είναι, τέλος, και κάποιες περιπτώσεις «πονηρών» σε κοινότητες με διπλούς συνδυασμούς, προκειμένου να βγουν δεύτεροι και τρίτοι, έτσι ώστε να αρπάξουν την προεδρία από τον πρώτο. Και αυτοί την πάτησαν, επίσης προς όφελος της δημοκρατίας.
Ο νόμος που ψηφίστηκε δίνει τη δυνατότητα στους νέους δημάρχους και περιφερειάρχες να κυβερνήσουν με σχετική άνεση. Δεν σημαίνει βέβαια ότι θα πρέπει να μη λαμβάνουν υπόψη τις απόψεις και τις προτάσεις των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων. Αντίθετα, απελευθερωμένοι όλοι από το άγχος της συγκρότησης επίπλαστων πλειοψηφιών για το μοίρασα θέσεων εξουσίας, μπορούν να αναζητήσουν πραγματικές προγραμματικές συγκλίσεις και συνεργασίες. Συγκλίσεις δηλαδή οι οποίες θα βασίζονται σε κοινές αντιλήψεις για πολιτικές και όχι στο μοίρασμα των ιματίων της εξουσίας. Λύνονται πλέον τα χέρια των δημάρχων και των περιφερειαρχών να αξιοποιήσουν στελέχη από την αντιπολίτευση σε θέσεις ευθύνης, χωρίς να κινδυνεύουν να κατηγορηθούν ότι αυτό το έπραξαν μόνο και μόνο στα πλαίσια του ανατολίτικου παζαριού που επέβαλλε ο προηγούμενος νόμος
Η αυτοδιοικητική περίοδος που αρχίζει σε λίγες μέρες αποτελεί την πρώτη μεταμνημονιακή από την ίδρυση των αιρετών περιφερειών και των καλλικρατικών δήμων. Στην τρέχουσα τετραετία ωριμάζουν οι συνθήκες προκειμένου να βγουν συμπεράσματα για τη λειτουργία του συγκεκριμένου αυτοδιοικητικού συστήματος. Να εξεταστούν δηλαδή το θεσμικό πλαίσιο, η χωροταξική συγκρότηση αλλά και το ζήτημα της οικονομικής αυτοτέλειας. Να δούμε ζητήματα που αφορούν τα όρια τόσο των δήμων όσο και της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Να εξεταστεί η οικονομική αυτοτέλεια μέσα από την είσπραξη φόρων όπως ο ΕΝΦΙΑ, αλλά και το πώς αξιοποιήθηκαν οι πόροι του ΕΣΠΑ.
Μέσα σε μια συνολική αποτίμηση που θα περιλαμβάνει όλα αυτά, μπορεί να συζητηθεί και το εκλογικό σύστημα και ο τρόπος διοίκησης των αυτοδιοικητικών θεσμών. Το να ασχολείται κάποιος μόνο με το εκλογικό σύστημα χωρίς όλα τα υπόλοιπα δεν παράγει πολιτικά αποτέλεσμα. Το μόνο που παράγει είναι μηχανιστικές αντιλήψεις και κουτοπόνηρες πρακτικές. Οι πολίτες με την ψήφο τους απέδειξαν ότι δεν νομιμοποιούν αυτές τις τακτικές και αναίρεσαν στην πράξη εξυπνάδες που καθιστούσαν τις μειοψηφίες πλειοψηφίες και το ανατολίτικο παζάρι πολιτικό θεσμό διοίκησης.
