Η τετραετία 2019-2023 σημαδεύτηκε από την πανδημία Covid-19 και επηρεάστηκε βαθιά από την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σε αντίθεση όμως με τα χρόνια της μεγάλης ύφεσης, στα οποία πρωταγωνίστησε η αυτοδιοίκηση, την τελευταία τετραετία οι τοπικοί άρχοντες δεν κατάφεραν να μετατρέψουν την κρίση σε ευκαιρία και περιορίστηκαν σε ρόλους κομπάρσου παραδίδοντας τα κλειδιά της διαχείρισης στην κεντρική κυβέρνηση. Ειδικά στην κρίση της Covid-19, οι δήμοι κατέβασαν ρολά και δεν κατάφεραν ούτε μια στιγμή να προσφέρουν υγειονομικές ή άλλες υπηρεσίες στους δοκιμαζόμενους πολίτες. Οι δήμαρχοι μετεξελίχθηκαν σταδιακά σε θεατές του κυβερνητικού έργου, που περίμεναν υπομονετικά να τελειώσει η πανδημία για να ξεκινήσουν οι αναπλάσεις.

Ανοίγοντας παρένθεση αξίζει να επισημάνουμε ότι οι αυξημένες χρηματοδοτικές ροές από την Περιφέρεια Πελοποννήσου προς τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας απλώς αναπλήρωσαν τα μειωμένα κονδύλια της κεντρικής κυβέρνησης και δεν αναβάθμισαν τον ρόλο της αυτοδιοίκησης στον τομέα της Υγείας. Την ίδια ακριβώς κατάληξη είχε και η προσπάθεια της Περιφέρειας Πελοποννήσου να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στον τομέα της ενέργειας, είτε με παρεμβάσεις για τα δίκτυα φυσικού αερίου είτε με αρνητικές γνωμοδοτήσεις για ΑΠΕ επιχειρήσεων που διατηρούν φιλικές σχέσεις με το Μαξίμου. Για αυτό τελικώς και η Περιφέρεια Πελοποννήσου ακολούθησε την πεπατημένη των υπολοίπων Περιφερειών διανέμοντας πόρους για οδικά έργα που έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί από τον περασμένο αιώνα. Ευτυχώς όμως κατάφερε να λειτουργήσει τις μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων (που επίσης έπρεπε να λειτουργούν από τα τέλη του περασμένου αιώνα) βάζοντας τέλος στον περιβαλλοντικό εφιάλτη της Πελοποννήσου. Κατά τα άλλα ο χρόνος εξαιτίας της πανδημίας κύλησε πολύ γρήγορα και πριν προλάβει η περιφερειακή αρχή να διαχειριστεί τα αυτονόητα, αναγκάστηκε να κάνει απολογισμό της τετραετίας και να παραδώσει ό,τι παρέλαβε και μια πιο γερασμένη Πελοπόννησο.

Στον Α’ βαθμό αυτοδιοίκησης, οι δήμαρχοι εκτός από αναπλάσεις και γιορτές δεν κατάφεραν να προσθέσουν κάτι αξιοσημείωτο στα προεκλογικά τους φυλλάδια. Οι περισσότεροι δήμαρχοι όμως επανεξελέγησαν εύκολα χάρη σε μικροεξυπηρετήσεις και… στραβά μάτια για τις παρανομίες δημοτών (παράνομη στάθμευση κ.λπ.) και επιχειρήσεων (κατάληψη δημόσιου χώρου). Με αυτό τον τρόπο, κατά τη διάρκεια της τελευταίας αυτοδιοικητικής τετραετίας, οι δήμοι υποβιβάστηκαν σε φορείς διαχείρισης της καθημερινότητας εκχωρώντας και τις τελευταίες ουσιαστικές αρμοδιότητές τους στην κεντρική κυβέρνηση. Οι κωμικοτραγικές εξελίξεις για το αντιπλημμυρικό του Νέδοντα αφενός επιβεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές και αφετέρου θα πρέπει να προβληματίσουν όσους θεωρούν την αποκέντρωση της εξουσίας θεμέλιο λίθο της δημοκρατίας.

Κλείνοντας, θα ήταν παράλειψη να μην υπενθυμίσουμε ότι στην αρχή της τετραετίας ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από την Καλαμάτα το 2019 είχε καλλιεργήσει μεγάλες προσδοκίες για το μέλλον της Μεσσηνίας και της Πελοποννήσου εξαγγέλλοντας την κατασκευή του δρόμου Καλαμάτα - Ριζόμυλος και την παραχώρηση του Αεροδρομίου της Καλαμάτας. Τελικώς, αν και διαψεύστηκαν παταγωδώς οι δηλώσεις του πρωθυπουργού για μπουλντόζες στο Ριζόμυλος - Καλαμάτα πριν το τέλος του 2022, η Μεσσηνία και η Πελοπόννησος έδωσαν μια ακόμα ευκαιρία στη Νέα Δημοκρατία να γυρίσει σελίδα στο νομό και στην Περιφέρεια. Προφήτες δεν είμαστε για να προβλέψουμε αν θα γυρίσει σελίδα ο νομός και η Περιφέρεια ή αν θα συνεχιστούν η οικονομική στασιμότητα και η δημογραφική συρρίκνωση. Θα ευχηθούμε μόνο ευτυχισμένο το 2024 και στο τέλος της νέας αυτοδιοικητικής πενταετίας να έχουν γίνει όσα δεν έγιναν την τετραετία που μας πέρασε.