Ενα έθιμο ωστόσο που φέτος βάφτηκε με αίμα καθώς δεν έγιναν όσα θα έπρεπε για να αποφευχθεί η τραγωδία με τον θανατηφόρο τραυματισμό του 53χρονου εικονολήπτη Κ. Θεοδωρακάκη και πλέον όλοι αναζητούν ευθύνες για το πώς φτάσαμε στην απώλειά του.
Ο αδόκητος χαμός ενός συνανθρώπου μας δεν μπορεί παρά να μας γεμίζει θλίψη. Είναι αυτονόητη η ανάγκη για την πλήρη και σε βάθος διερεύνηση των αιτιών, των παραλείψεων και τον καταλογισμό των όποιων ευθυνών προκύψουν, από τις αρμόδιες αρχές.
Ωστόσο, πολλά είναι τα ερωτήματα που απαιτούν απάντηση, όπως:
1. Αληθεύει ότι το έθιμο του σαϊτοπόλεμου που πραγματοποιείται για πολλά χρόνια στηρίζεται σε ομόφωνες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας, έχει την έγκριση των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών, καθώς και τη συναίνεση και ανοχή των τοπικών Αστυνομικών Αρχών;
2. Αληθεύει ότι ο «Σύλλογος Σαϊτολόγων» είναι κανονικός και εγκεκριμένος από το Πρωτοδικείο της Καλαμάτας με καταστατικό και επιχορηγείται από το Δήμο Καλαμάτας για τα υλικά που χρησιμοποιεί, φέτος δε, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου επιχορηγήθηκε με 12.000 ευρώ; Ετσι συνέβαινε και τα προηγούμενα χρόνια;
3. Γιατί για την διεξαγωγή του σαϊτοπόλεμου δεν ελήφθησαν όλα εκείνα τα κατάλληλα μέτρα προστασίας από τους διοργανωτές και το δήμο, έτσι ώστε να είναι επαρκή για την ασφάλεια των συμμετεχόντων και των θεατών;
4. Το έθιμο στις συγκεκριμένες συνθήκες που εκτυλίσσεται κάθε φορά μπορεί να αναπτυχθεί, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος για τραυματισμό ή απώλεια ανθρώπινης ζωής; Δυστυχώς, απεδείχθη πως όχι.
5. Είναι γεγονός ότι πολλοί συνάνθρωποί μας είναι ζωντανοί από τύχη ή κάποιοι που η τύχη τους διασταυρώθηκε με την ατυχία τους είναι ζωντανοί αλλά όχι αρτιμελείς, εξαιτίας μιας μπαλωθιάς ή ενός πυροτεχνήματος;
6. Ο δήμαρχος Καλαμάτας κ. Νίκας με τη σιγουριά που έχουν όλοι οι άνθρωποι που δεν μπορούν να καταλάβουν τι είναι το DNA δήλωσε ότι: «Ο σαϊτοπόλεμος είναι καταγεγραμμένος στο DNA των Μεσσήνιων οπότε δύσκολα μπορεί να απαγορευτεί γιατί θα υπάρξουν αντιδράσεις»! Είναι υπεύθυνη και σοβαρή θέση αυτή, ή απόδειξη ότι ζει στο παρελθόν και ενεργεί επιπόλαια και άστοχα;
Στο DNA των Μεσσήνιων, κ. Νίκα, είναι η ανθρωπιά, οι ομορφιές της ζωής και όχι μόνο το έθιμο του σαϊτοπόλεμου!
Οι φοιτητές από τις πρώτες μέρες στη Νομική διδάσκονται ότι οι πηγές του δικαίου είναι ο νόμος και το έθιμο (όπου έθιμο= κανόνας δικαίου). Αρα θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο «σαϊτοπόλεμος» της Καλαμάτας ή οι «μπαλοθιές» της Κρήτης ή «βομβαρδισμός» της γειτονικής ενορίας στην Χίο, που θεωρούνται έθιμα, έχουν ισχύ κανόνα δικαίου! Με την έννοια αυτή, ο άδικος θάνατος του εικονολήπτη Κ. Θεοδωρακάκη στη Καλαμάτα ή ο σοβαρός τραυματισμός του άτυχου μικρού κοριτσιού στη Βοιωτία θα μπορούσαν να θεωρηθούν απλώς «παράπλευρες απώλειες»(!) της εφαρμογής του εθίμου, όπως π.χ. όταν στη διάρκεια ενός γάμου ο παππούς της νύφης πεθαίνει μέσα στην εκκλησία από έμφραγμα, από τη μεγάλη συγκίνηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να απαγορευθούν οι γάμοι.
Ομως δεν είναι όλα έτσι. Και δεν είναι έτσι γιατί τόσο ο σαϊτοπόλεμος όσο και οι μπαλοθιές ή τα πυροτεχνήματα, ή οτιδήποτε άλλο παρόμοιο, δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ως έθιμα. Οπως δεν είναι, και δεν θα μπορούσε να είναι έθιμο, η κλειτοριδεκτομή για τα κορίτσια σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής. Είναι «παρελθοντολάγνα κολλήματα», είναι συνήθειες και μάλιστα απάνθρωπες, παράλογες και ηλίθιες που πρέπει να απαγορευθούν με νόμο, γιατί δεν έχουν καμιά ιστορική ή λαογραφική ή οποιαδήποτε άλλη αξία.
Θεωρώ ότι πρόκειται για «παρελθοντολάγνα κολλήματα», καθώς και για έθιμα τα οποία δεν εξυπηρετούν σύγχρονες κοινωνικές, αλλά ίσως ψυχολογικές ανάγκες - και το κακό είναι πως όταν η ψυχοσύνθεση σε αναγκάζει να προσπαθείς να εντυπωσιάσεις, αλλά οι ικανότητές σου δεν είναι αντίστοιχες, το αποτέλεσμα τότε είναι τραγικό!
Πιστεύω πως για ένα τέτοιο «έθιμο», που σε τελική ανάλυση δεν προάγει το λαϊκό πολιτισμό, δεν συνεισφέρει στη διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η κατάργησή του.
Κάθε αναβολή θα είναι αποδοχή της ιδέας ότι μπορούμε να θυσιάζουμε παιδιά για τις μπαλοθιές του κάθε «μη προνοϊκού» και να εκτελούμε γονείς για τα πυροτεχνήματα του κάθε «ανεύθυνου».
Αλλά για να απαγορευθούν πρέπει να απαξιωθούν στην κοινή συνείδηση.
Κανένα έθιμο δεν είναι πάνω από την ανθρώπινη ζωή!
Γιάννης Διονυσόπουλος
Διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών
Μέλος Κεντρικής Διοίκησης Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας
Υποψήφιος Βουλευτής Κινήματος Αλλαγής στη Μεσσηνία
